Tribina mladih – pedeset godina kasnije

U šestoj epizodi istoričar i teoretičar umetnosti Jerko Denegri se pita: kako je moglo da se desi da se novosadskim konceptualistima istovremeno sudi u Novom Sadu 1971. godine i da se njihova dela, kao reprezentativna dela novije jugoslovenske umetnosti iste te godine izlažu pod državnim pokroviteljstvom na međunarodnim izložbama u inostranstvu?

U septembru 1971. pojedini članovi grupa KOD i Ǝ (Obrnuto E) dobijaju poziv da učestvuju na Pariskom bijenalu mladih u Parizu. Pojedini članovi grupa zagovaraju odbijanje nastupa u Parizu. U februaru 1972. sa zakašnjenjem od godinu dana izlazi broj časoposa Polja u celosti posvećen konceptualnoj umetnosti.

Bez teorisjkog predznanja radovi novosadskih konceptualista izgledali bi naivno u svom vremenu i u kulturi gde su nastajala, kaže Denegri, ali radi se o umetnosti koja komunicira sa tadašnjim dominantnim pravcima i pokretima u filozofiji, lingvistici, toeriji masovnih kominikacija i teoriji književnosti.

Miško Šuvaković govori o presudnom uticaju Marsela Dišana kako na modernu posleratnu umentnost tako i na novosadske konceptualiste, dok Vladimir Kopicl svedoči o postepenom prestanku rada novosadskih konceptualista u grupama početkom 70-tih godina i prelaskom u pojedinačno delovanje i u tzv. nevidljivu umetnost.

Šesta epizoda obrađuje period od hepeninga pod nazivom Zakuska novih umetnosti koja se održala u februaru 1971. i izazvala do tada jedan od najvećih posleratnih skandala u likovnoj umetnosti do podizanja optužnica protiv Miroslava Mandića, Slavka Bogdanovića, Ota Tolnaija (nedavno preminulog) i Šandora Rože.

Jerko Denegri dva meseca posle skandala priređuje u Salonu Muzeja moderne umetnosti u Beogradu izložbu pod nazivom Primeri konceptualne umetnosti u Jugoslaviji koja je označila prvu institunalizaciju te vrste umetnosti u Jugoslaviji.

U petoj epizodi govore: Jerko Denegri, Miško Šuvaković, Milan Miša Živanović, Čedomir Drča i Vladimir Kopicil.

Scenario i režija: Nenad Milošević

Č