Trezor

Staro Sajmište - istorija arhitektonskog kompleksa Staro sajmište nastalog 1937. godine kao delo grupe autora. Zamišljen kao sajamski kompleks posle bombardovanja 1941. godine je pretvoren u logor Staro sajmište-Zemun. Pedesetih godina, ratom oštećeni kompleks postaje utočište značajnih umetnika u posleratnom periodu srpske i jugoslovenske likovne scene. Evo nekoliko citata iz izlaganja učesnika emisije. Marta Vukotić Lazar: "U Zanatskom domu u Beogradu 1936. godine izloženi su prvonagrađeni, drugonagrađeni i uopšte radovi koji su pohvaljeni za izradu Beogradskog sajmišta. Prvu nagardu je dobio Ignjat Popović, drugu Milan Zloković, a treću student iz Berlina Milorad Pantović, koji će inače biti projektant ovog sadašnjeg Beogradskog sajma. Međutim vrlo brzo se uspostavilo da postoje neke nejasnoće u okviru tog konkusa i onda je Društvo za priređivanje sajma odlučilo da napravi sopstveni biro, da u tom birou angažuje tadašnje mlade arhitekte Milivoja Tričkovića, Đorđa Lukića, Rajka Tatića. Oni su za svoj rad izrade opšte dispozicije paviljona, dobili nagradu, odnosno orden..." Sin arh. Rajka Tatića, reditelj Darko Tatić: "Velika atrakcija bila je Aeronautička izložba, na kojoj se sa visokog tornja skakalo s padobranom. Ja sam kao dete to gledao i time bio fasciniran, imao sam tada 5-6 godina. Izložbe su se nizale jedna za drugom i prolećne i jesenje, izlagači su dolazili sa svih strana sveta, bez obzira što se već kuvao rat. Ali najstaršnije je to, ako posmatrate Aeronautičku izložbu, svi su bili u opštem bratskom zagrljaju, budući neprijetelji, jedni drugome hvalili svoja dostignuća kako će da ubijaju.." Milan Koljanin:"Ratna istorija Beogradskog sajma tragičnog aprila 1941. godine kada je stradao u bombardovanju Beograda, na jedan specifičan način. Jugoslovenska vojska je minirala i digla u vazduh most Kralja Aleksandra koji je u blizini prostora Beogradskog sajma, tako da je ta snažna detonacija donekla i oštetila paviljone beogradskog sajma, koji je nekoliko meseci nisu imali nikakvu funkciju sve do kraja oktobra 1941. godine. Tada je Nemačka komanda u okupiranoj Srbiji odlučila, da prostor Beogradskog sajma upotrebi za centralni nemački logor na teritoriji okupirane Srbije. Počevši od 8. decembra 1941. godine počelo je interniranje svih Jevreja žene i dece i staraca iz Beograda, zatim i iz svih drugih krajeva Srbije, internirano oko 6.400 Jevreja. Tu su internirane i porodica Roma koji su takođe streljani tokom jeseni 1941, njih oko 600..."

- Učesnici: istoričar umetnosti Marta Vukotić Lazar, reditelj prof. Darko Tatić, istoričar mr. Milan Koljanin

- Snimatelj Veljko Jevtović, snimatelj zvuka Milan Đorđević, grafička obrada Valentina Danilović, Snežana Vranjković, montažer Ksenija Savićević, autor Maja Skovran
- Premijerno emitovano u "Trezoru" 09.05.2006, reprizirano 09.09.2010; Redakcija za istoriografiju        

Otkrivanje spomenika - Rečima novinarke Sonje Đurić, počinje direktan prenos 21. april 1995: "Dragi gledaoci, naše kamere se nalaze na levoj obali Save, između dva mosta, Brankovog i železničkog, na mestu gde se pre više od 50 godina nalazio koncentracioni logor Sajmište, a danas se uzdiže spomenik koji je Beograd podigao u znak pijeteta prema hiljadama nevinih stradalnika koji su ovde izgubili život. Danas , povodom sećanja na žrtve genocida i 50 godina pobede nad fašizmom na ovom mestu održaće se svečanost. Predsednik Savezne republike Jugoslavije Zoran Lilić otkriće spomenik i položiti venac. Vence će položiti i delegacije Srbije, vojske Jugoslavije, grada Beograda, Sekcije Logora sajmište, SUBNOR-a Jugoslavije, Srbije i Beograda, rezervne starešine, delegacije Jevrejske opštine i mnogi drugi... Zbog ograničenog termina "Trezora", emitujemo samo drugi deo snimka direktnog prenosa koji se odnosi na muzičko-scenski program pored otkrivenog spomenika, delo vajara Miodraga Popovića. Program počinje izvođenjem Vukdragovićeve kantate "Besmrtna mladost", a zatim čitanjem istorijskih dokumenata, nemačkih i domaćih policijskih izveštaja, pisama zatočenika...

- Učesnici: Petar Banićević, Petar Kralj, Milan Mihailović, Jasmina Ranković Avramović; horovi Vojske Jugoslavije, "Braće Baruh", solista Miodrag Jovanović, bariton; Simfonijski orkestar, dirigent Pavle Medaković

- Glavni kamerman Vlastimir Banković; kamermani Slobodan Obradović, Milan Pavlović, Periša Đinđić, Igor Milićević, gl. kamerman Vlastimir Banković, asist. režije Radoslav Herceg, sekr. režije Ivana Cekić, pom reditelja Nada Čolić Ilić, video mikser Sonja Ivezić, reditelj Slobodan Radović

- Direktan prenos 21. april 1995, RTS-Televizija Beograd

Petak, 16.10.2020. na RTS SVET u 0:10

Prilozi o "Politikinim" karikaturistima i ilustratorima iz arhive Televizije Srbije

Umetnici štampe, Ljudi Politike, četvrti deo - Zahvaljujući bogatoj arhivi RTS-a autori serije su uspeli da izborom intervjua, ilustruju sintagmu Ljudi Politike, kako je napisao Bogunović u sinopsisu za ovu seriju: "Taj model samouzrokovanog, autentičnog, pristojnog i pismenog novinara, patriote i kosmopolite, dovodio je do novinskog proizvoda velike informativne raznovrsnosti, istinosnih vrednosti, analitičkog i polemičkog bogatstva, kritičke uzavrelosti, grafičkih vrednosti... Svest uredništva o društvenoj odgovornosti štampe, učinila je 'Politiku' forumom političkih, kulturnih i ideoloških suočavanja u okviru kojih su do javnosti dopirale ideje prosvetiteljstva i demokratije... ".
A najavu poslednje epizode serije završićemo ovim citatom: "Mnogi su u Beogradu smatrali uljudni gospodski ton toga lista kao dokaz neborbenosti njegovih urednika; njihovu nepristrasnost, kao dokaz njihovog trgovačkog oportunizma; njihov široki nacionalizam, kao dokaz njihovog neinteresovanja za takozvana goruća pitanja; njihovo negovanje književne kritike i književnog podlistka, kao visokoparnost i nadriknjištvo; njihovo izbegavanje pogrda, kao nepoznavanje nacionalnih retkosti i slikovitih mesta! Ali je većina - uvek naša mudra i poštena većina - brzo osetila šta je 'Politika' donela sobom. Kulturni krugovi brzo su osetili da će taj novi list uspeti da se nametne u takvoj jednoj sredini beznadežnih građana koji su napadani od razbojnika na peru i varoških hajduka. Rodila se nada da će da preinači sama 'Politika' ceo ton u našem žurnalizmu. Srbin, koji jedini među narodima u svetu ima u svom jeziku reč uljudnost, što znači više nego učtivost i nego otmenost, osećao je koliko ta uljudnost reguliše život jednog društva i omogućava postojanje u zajednici." (Jovan Dučić, "Politika", 6 - 8. 1 . 1924)
U emisiji su korišćeni odlomci iz emisija Programskog arhiva Televizije Beograd: Rado se sećam (1997), Savremenici (1978), Nešto sasvim lično (1983) i jednog VXS snimka iz produkcije Televizije "Politike".

- Učesnici: karikaturista Pjer Križanić, ilustrator Đorđe Lobačev, karikaturista Zuko Džumhur, karikaturista Ivo Kušanić, ilustrator i urednik ženske strane u listu "Politika" Nada Doroški

- Premijerno emitovano 25.06.2020; Redakcija za istoriografiju