Vađenje krajnika u detinjstvu povezano sa mentalnim zdravljem u odraslom dobu

Kineski i švedski naučnici sa Univerziteta u Guangsiju i Univerziteta „Karolinska“ analizirali su podatke više od milion ljudi iz švedskog zdravstvenog registra i otkrili da je odstranjivanje krajnika u detinjstvu povezano sa 43 odsto većim rizikom od razvoja mentalnih stanja, poput posttraumatskog stresnog poremećaja i depresije.

Imajući u vidu da je u pitanju opservaciona studija ne može se utvrditi uzrok ovakvog ishoda, ali je rizik bio prisutan čak i kada su drugi faktori uzeti u obzir – pol učesnika, uzrast u kom su krajnici izvađeni, porodični istorijat stresnih poremećaja, kao i obrazovanost roditelja (kao indikator socioekonomskog položaja).

„Ovi nalazi ukazuju na potencijalnu ulogu oboljenja kranika i adenoida i povezanih stanja u razvoju poremećaja povezanih sa stresom“, navode stručnjaci.

Od verovatnoće za razvoj različitih oboljenja, osobe koje su izvadile krajnike rano u životu, u odnosu na one koje nisu, imale su najveći rizik od razvoja posttraumatskog stresnog poremećaja (55 odsto).

Istraživači su takođe uporedili i braću i sestre kako bi kontrolisali određene genetske, kao i faktore okoline. Čak i na ovom uzorku, postojao je 34 odsto veći rizik od razvoja poremećaja anksioznosti kod članova porodice koji su rano izvadili krajnike.

„Utvrdili smo da je rizik najveći u prvim godinama nakon operacije, ali da postoji i godinama, pa i decenijama, kasnije“, dodaju naučnici.

Činjenica da se radi o nacionalnoj studiji sa ogromnim uzorkom, rezultati nude dovoljno kredibilne dokaze o nekoj povezanosti ovog tipa operacija sa padom mentalnog zdravlja.

Međunarodni tim stručnjaka ističe da je jedan od mogućih uzroka za razvoj mentalnih poremećaja i glavni razlog za odstranjivanje krajnika – uporna i hronična inflamacija.