Najbezbedniji olimpijski domaćin na svetu

Kao i svuda, i u ostrvskoj carevini Japanu, naravno, postoji organizovani kriminal, ali se grupe koje stoje iza njega uglavnom bave kockom, prostitucijom i prevarama, pa je u Tokiju izuzetno malo brutalnih zločina kao što su provale u stanove, pljačke banki, pošti i prodavnica ili smrtonosni obračuni bandi. Štaviše, za građane Tokija i džeparenje je nepoznanica.

Jedna ilustracija za navedeno je činjenica da je u Japanu, čija se populacija u proteklih pet godina kretala oko 126 miliona, beleženo oko 900 ubistava godišnje, od čega je samo nešto više od trećine bilo s predumišljajem.

U 2016. i 2017. Japan je imao samo 0,3, odnosno 0,2 žrtava te vrste ubistva na 100.000 stanovnika - najmanje na svetu.

I proporcija nasilnih pljački u odnosu na populaciju u Japanu je u 2016. iznosila samo 1,8 slučajeva na 100.000 stanovnika, u poređenju sa 47 u Nemačkoj ili 154 u Francuskoj.

Odličnom javnom radu i miru u Japanu uopšte doprinose dobra ekonomska situacija i relativno visok standard života, politička stabilnost, ali i visoka svest stanovništva o potrebi da se zaštiti zajednička (društvena i državna) imovina.

Tu je bitan i akcenat na kolektivnom vaspitanju - đaci u japanskim školama imaju predmet pod nazivom „moralno vaspitanje", a puno kompanija u obuku novozaposlenih uključuje pravila vezana za etikaciju i poštovanje zakona.

Takođe, u Japanu vatreno oružje mogu posedovati samo registrovani lovci, što je velika brana za masovne zločine, dok su kazne za posedovanje droga, u poređenju sa zemljama Zapada, drakonske.

Originalno japanski pristup održavanju reda

Jedan od mnoštva faktora koji doprinose opštoj sigurnosti je i originalan pristup održavanju javnog reda i mira koji sprovodi japanska policija.

Naime, u većim japanskim gradovima na svakih nekoliko stotina metara mogu se videti mini policijske stanice poznate kao „koban" - malene ispostave koje opslužuju samo dva ili tri pripadnika snaga reda.

Te, često vrlo tesne i arhitektonski neugledne kućice koje funkcionišu kao šalteri za prijem pritužbi građana na probleme kao što su buka ili ometanje saobraćaja i prijava u vezi sitnog kriminala. Tu savesni građani predaju i novčanike i druge zaboravljene ili izgubljene predmete.

One služe i za privođenje izgrednika i kao uporišta iz kojih pozornici idu u patrole, najčešće peške ili biciklima, ali i motorima i patrolnim kolima.

Ipak, policajci u njima, čini se, najviše vremena provode strpljivo odgovarajući na pitanja turista i građana o tome gde se šta nalazi u neposrednoj okolini, zbog čega se i danas, kada je moguća navigacija korišćenjem pametnih telefona, doživljavaju kao spas za zalutale.

U Japanu postoji oko 6.600 takvih ispostava izgrađenih minimalnim izdvajanjima novca - one se uglavnom nalaze na mestima na kojima postoji veći protok ljudi, kao što su raskrsnice, trgovi i ulazi u železničke stanice.

Na njima se mogu videti table sa poternicama i obaveštenja o dnevnom broju nastradalih i povređenih u saobraćajnim nesrećama u gradu, koja funkcionišu kao opomena građanima koji učestvuju u saobraćaju.

One su često okružene i regrutnim posterima privlačnog dizajna sa kojih se smeše poznati glumci, idoli mladih.

Mada je poslednjih godina moguće videti ispostave s arhitektonskim ukrasima koji čine da one deluju modernije i budu u celini prijatnije za oko, one su i dalje najčešće vrlo skromnog izgleda, te su među japanskim policajcima poznate prosto kao „kutije" ili „PB", što je akronim nastao skraćivanjem engleskog prevoda reči „koban" koji glasi "police box" („policijska kutija").

Poželjni nadzor?

Interesantno je da policajci koji dežuraju u kobanima povremeno posećuju stanove u rejonu za koji je njihova ispostava nadležna kako bi se upoznali s lokalnim stanovništvom i od njega, kroz opušteni razgovor, direktno čuli da li postoje ikakvi problemi u vezi javnog reda i mira.

I dok se na Zapadu, uglavnom u Sjedinjenim Državama, taj jedinstveni japanski sistem ponekad kritikuje kao nedemokratski nadzor nad stanovništvom i kršenje privatnosti, on japanskim građanima ne samo da ne smeta, već se oni često sami izjašnjavaju za postavljanje tih malih policijskih ispostava u blizini svojih domova.

To je stoga što su one deo svakodnevnog života još od druge polovine 19. veka i što su policajci u njima uvek na usluzi građanima, ali i zato što japansko stanovništvo generalno ima veliko poverenje u organe reda i doživljava ih kao stub sigurnosti, a ne kao instrument represije.