KiM posle bombardovanja – bez Srba ostali gradovi i sela, Metohija gotovo ispražnjena

Nakon potpisivanja Kumanovskog sporazuma i povlačenja vojnih i policijskih snaga sa Kosova i Metohije, Srbi su ostali nezaštićeni. Većina njih krenula je na put u nepoznato i na put bez povratka. Gračanica je jedno od mesta gde i danas Srbi opstaju. Nebojša Stojanović, koji je radio u Pošti u Prištini kada je početkom aprila pogođena projektilom u napadu NATO-a, govorio je za RTS o tragičnoj noći.

Srbi su nakon bombardovanja 1999. godine ostali u sredinama u kojima se koliko toliko osećaju bezbedno. Bez Srba su ostali gradovi, sela, čitava područja. Srba nema u Prištini, Peći, Prizrenu, Uroševcu, Đakovici. Metohija je gotovo ispražnjena od Srba.

Bombardovanje je, prema najavi onih koji su ga pokrenuli, trebalo da na Kosovo donese slobodu, ali se dogodilo suprotno. Ne samo za Srbe, već i Albance, iako oni nerado govore o tome. Albancima je bombardovanje donelo nove uslove i novi način života, ali nema blagostanja i reda koji su očekivali.

Prvog dana bombardovanja, na Kosovu su pogođeni vojni ciljevi oko aerodroma, nedaleko od Prištine.

Prema međunarodnim izvorima, u napadima na Kosovu stradalo je više od polovine poginulih u celoj tadašnjoj Jugoslaviji.

Osim vojnih, avioni NATO-a su gađali i civilne ciljeve.

Pogođena je kolona izbeglica u Đakovici. Tada je ubijeno 75 civila, a više od 100 je bilo povređenih. Pogođen je autobus kod Peći u kojem je 17 osoba ubijeno, a 44 povređeno. U selu Koriša kod Prizrena ubijeno je više desetina civila.

U autobusu u Lužanu kod Podujeva ubijene su 44 osobe. Gađan je zatvor Dubrava u Istoku, gde je ubijeno najmanje 20 zatvorenika, zatim konvoj novinara na putu Prizren-Brezovica, gde je jedna osoba ubijena.

Po okončanju vazdušne kampanje, na Kosovo je ušlo nekoliko desetina hiljada međunarodnih vojnika. Danas ih je neuporedivo manje, ali baza američkih vojnika Bondstil i dalje je u funkciji.

Ulaskom međunarodnih vojnika i povratkom albanskih izbeglica nastupio je masovan odlazak Srba.

Procenjuje se da ih je na Kosovu ostalo između 100 i 130 hiljada. Ostali su da žive u izolovanim područjima, sa ograničenim stepenom kretanja.

Tradicionalno okupljanje u Gračanici

Jedna od sredina u kojoj su ostali je Gračanica sa okolinom. U Gračanici se Srbi svake godine okupljaju na ovaj dan, odajući poštu stradalima.

Tako će biti i danas. Njihovo okupljanje najavljeno je za 11 časova pored spomen krsta, posvećenog stradalim Srbima u NATO bombardovanju i tokom egzodusa nakon 1999. godine.