ARHIV.doc

Beogradski veliki radovi krajem 19. veka, prvi deo - "Krajem osme decenije 19. veka, sticanjem državne nezavisnosti, stvorili su se uslovi za modernizaciju i Srbije i njene prestonice. Beogradska opština, sledeći praksu drugih evropskih gradova, pokazala je nameru da uvede savremeni vodovod, kanalizaciju i osvetljenje, kao i da podigne nove, higijenske školske zgrade i zgrade za rad opštinske uprave i suda. Prve korake u ostvarenju ove namere napravio je predsednik opštine Živko Karabiberović od 1879. do 1881. Snažan i neponovljiv, vizionarski zamah u pravcu osavremenjavanja Beograda, došao je sa predsednikom opštine Vladanom Đorđevićem, iskusnim zdravstvenim i sanitarnim reformatorom." Ovo je citat iz uvoda knjige Zorice Civrić, a to je i sadržaj prvog dela naše emisije. Veoma uzbudljivu priču o pionirskim poduhvatima dvojice gradonačelnika, o planovima, konsultacijama sa evropskim inženjerima, građevincima, topografima, o uvođenju novih propisa za stanovništvo, o formiranju budžeta za izgradnju... slušale su ne samo aktuelni rukovodilac ovog vodovodnog pogona, nego i TV ekipa, ali i svi radnici koji su poslom prolazili stazama kroz park i zastajkivali slušajući istorijat njihovog pogona od pre 130 godina. Tek u drugom nastavku ove emisije, inž. tehnologije Sanja Peković provešće TV ekipu kroz sve delove ovog pogona, i upoznaće nas sa savremenom tehnologijom rada Vodovoda i sa vrednim članovima svog kolektiva. Današnji deo završava se kratkim razgovorom sa fotografom i kolekcionarom Milošem Jurišićem čije smo fotografije najčešće gledali u knjizi "Hronika izgradnje Komunalne infrastrukture u Beograd 1884-1903" izdanje Muzeja nauke i tehnike i Art studio "Crno na belo", 2022.

Neko će se možda zapitati, zašto se "Trezor" bavi 19. vekom i izgradnjom vodovoda i kanalizacije u Beogradu, zar nije njegova tema televizija i sve oko tog medija, pa evo odgovora: Redakcija za istoriografiju Televizije Beograd formirala je početkom 21. veka Zbirku tehničkih uređaja, jedinstvenu takve vrste u Srbiji i regionu. Od 2007. član je Zajednice naučno-tehničkih muzeja Srbije kojom rukovodi Muzej nauke i tehnike. Tako Muzej nauke i tehnike pomaže rad naše Zbirke i vrši stručni nadžor, a Redakcija televizijskim kamerama prati rad, izložbe i bogato izdavaštvo Muzeja nauke i tehnike. Kolegijalna saradnja za opšte dobro.

Korišćene ilustracije iz knjiga: Zorica Civrić: "Hronika izgradnje komunalne infrastrukture u Beogradu 1884-1903"; Likovni prilozi Ljubice Sokić i Luke Mladenovića iz knjige "Beograd u sećanjima 1919-1929"; Ljubomir Vujisić "Košutjak, Srbija u malom"; Grupa autora "Čukarica 1911-2011"; Nikola Trajković "Spomenar o starom Beogradu"; Milivoje M. Kostić "Uspon Beograda".

Zahvaljujemo na ustupljenim fotografijama i dokumentima: fotografu Milošu Jurišiću, Arhivu grada Beograda, Muzeju nauke i tehnike. Zahvaljujemo na saradnji: Marku Periću, Dragani Mitrašinović, Karin Vilimanović, Nikoli Andriću, Petru Đinoviću, Emi Tasan Lukić

– Učesnici: muzejski savetnik Zorica Civrić, rukovodilac proizvodnog pogona "Bele vode" Beogradskog vodovoda dipl. inž Sanja Peković, fotograf i kolekcionar Miloš Jurišić, autor "Trezora" Bojana Andrić

– Urednik Milena Jekić Šotra, snimatelj Aleksandar Beatović, asistent snimatelja Milan Resavac, snimatelj zvuka Slaviša Petrović, rasvetljivač Milan Mihajlović; organizator Marko Stanić; grafička obrada Milena Marković, montažer Nada Dodig Zildžić, autor Bojana Andrić

– Snimano za "Trezor" 30. juna 2022. i 31. marta 2023; premijerno emitovano u "Arhiv.doc" 15. aprila 2023

Urednice Bojana Andrić, Marijana Cvetković, Milena Jekić Šotra