Toličko arheološko blago na meti kradljivaca

Područje Toplice bogato je arheološkim nasleđem. Najnovija otkrića na uzvišenju Hisar iznad Prokuplja, potvrđuju konstantnu naseljenost ovih krajeva kroz vekove.

"Pored ranovizantijskog krsta, bronzanog krsta iz 6.veka, sada imamo s kraja 5.veka nalaz koji nam potvrđuje da su kroz Toplicu prošli Germani, da su prošli Goti i to visokog,čak prinčevskog ranga, jer se radi o koplju čije su dve trećine optočene zlatom, što je jedan vanserijski nalaz," otkriva Sanja Crnobrnja Krasić, arheolog Narodnog Muzeja Toplice.

Arheolozi Balkana, koji su se okupili u Prokuplju, zadivljeni su količinom arheološkog materijala koji ima Toplica. To predstavlja izazov, ali i problem, jer mnogi lokaliteti nisu zaštićeni.

Dr Adam N.Crnobrnja,predsednik Srpskog arheološkog društva, upozorava: "Stepen istraženosti Toplice i Prokuplja  ne prati svo to bogatstvo. Najnovije otkriće na Hisaru imamo ne zbog toga što je planirano da se nešto uradi, već zbog toga što su to bila zaštitna istraživanja. I to je jedna paradigma stanja arheologije u Srbiji."

Najveći problem s kojim se suočavaju arheolozi su lovci na blago, koji na lokalitetima vrše divlja iskopavanja i odnose neprocenjiv metrijal.

"Nažalost, ne postoji mogućnost da se kontrolišu sva ta iskopavanja koja se dešavaju. Oni procesi koji se vode protiv pljačkaša  arheoloških nalazišta, takođe ne daju rezultate. Mislim da bi trebalo promeniti politiku, neku drugačiju politiku imati prema tome i gledati na koji način možemo najbolje da zaštitimo naše bogatstvo," stav je dr Vujadina Ivaniševića,dopisnog član SANU.

Kako bi ukazali na značaj i mogućnosti korišćenja arheološkog nasleđa, koje je neobnovljivo, Srpsko arheološko društvo pokrenulo je projekat koji ima za cilj podizanje svesti , pre svega kod onih koji se bave izradom planskih dokumenata, čime bi zaštitili kulturno istorijske lokalitete.