Elektronski studio

U osnovi ovog elektroakustičkog rada nalazi se fikcionalni scenario o restauraciji izgubljenih, pa ponovo nađenih, starih muzikih snimaka. Kako to Svetlana Maraš kaže pred nama je „lična kontemplacija o tome kako bi izgledala imaginarna tehnologija reprodukcije zvuka, kao i o tome koje su muzičke specifičnosti medija kojeg smatramo starim ili davno zaboravljenim". U konceptualnom smislu autorka elaborira ideju da medij – kao fizička datost – može da ima sopstvenu reprezentaciju u muzici, kao jedan od brojnih, postojećih kompozicionih slojeva i kojeg zastupaju konvencionalna muzička sredstva i alati elektroakustičke muzike.

Specifičnije, Svetlana Maraš se bavi mogućnostima „trake” koja od početaka elektroakustičke muzike zauzima važnu, formativnu ulogu, pre svega kroz raznolike pojavnosti musique concrete. U tom pogledu autorka koristi „tejp” - kao inspiraciju i referencu, iako je u stvari vrlo mali procenat muzičkog materijala uzorkovan sa magnetofonske trake. U stvari, većina zvukova korišćenih u delu Post-excavation activities je digitalnog porekla, ali su oni oblikovani na taj način da podsećaju na terenske snimke, ozvučene objekte i druge primere konkretnih zvukova. Kako to Svetalana Maraš lucidno zaključuje „kompozicioni metod je inverzija konkretne muzike u svom pokušaju da ponovo stvori svet realnih, organskih zvukova uz pomoć onih digitalnih i artificijelnih”.

Kompozicioni postupak Svetlane Maraš do sada se uvek bazirao na korišćenju malih zvukova, odnosno zvukova kratkog i određenog trajanja, koji su pritom jasno definisani, velikog gestualnog potencijala i snažne fizičke prisutnosti. U tom pogledu, možemo govoriti o minijaturnim zvučnim objektima koje kompozitorka, virtuozno preslaguje i nadograđuje, stvarajući kompleksne, višeslojne strukture zaigrane i nesvakidašnje zvučnosti. U ovom smislu rad Post-excavation activities, što bi u slobodnom prevodu značilo Aktivnost posle iskopavanja u sebi nosi konceptualni okvir zvučne arheologije, gde se pomenuti akustički objekti percipiraju kao artefakti. Njihova saodnošenja, njihova pretpostavljana „drevnost” ili istoričnost, isijavaju iz svakog trenutka ovog nesvakidašnjeg rada. Pre svega, ova kompozicija predstavlja korak dalje u dosadašnjem radiofonskom i elektroakustičkom opusu Svetalne Maraš kroz ovladavanje vertikalnom dimenzijom, odnosno hrabrim zaranjanjem u fikcionalnu dubinu iz koje izranjaju ostaci buduće prošlosti. Ovi artefakti koji se pomaljaju u našoj percepciji nalik odvijanju kakvog „slušnog filma”, obuzimaju nas svojom pojavnošću i prisustvom, otvarajući snažan emotivni horizont otkrivanja i kontemplacije nad sudbinom stvari koje pravimo i koje pokušavamo da sačuvamo, a samim tim i nad sudbinom nas samih kao vrste i kao pojedinaca.

Urednica Ksenija Stevanović