U Japanu proslava pedesetogodišnjice od dolaska prvih pandi u zemlju

Razne zemlje obeležavaju razne godišnjice. Uprkos nedavnom atentatu na bivšeg premijera Šinza Abea i seriji zločina koje je počinio kult Aum Šinrikjo ranih devedesetih, Japan je poslednjih pet decenija, od kada je prestalo delovanje ekstremnih levičarskih grupa u zemlji, politički stabilna zemlja, sa izuzetno niskom stopom kriminala i velikom srednjom klasom, zbog čega je malo beskućnika.

Možda je to razlog zašto se Japanci današnjice imaju mir uma i novac da se vatreno predaju prikupljanju slatkih stvari, da u svemu traže simpatične maskote i crtane karaktere, te između ostalog, obeleže pedeset godina od dana kada su u njihovu zemlje stigle prve pande, izvorno stanovnici bambusovih šuma u južnoj Kini.

Ta umiljate životinje, endemične u najmnogoljudnijoj zemlji sveta, u ostrvskoj carevini su izazvale više talasa popularnosti ili „eksplozija" interesovanja, kako to Japanci vole da kažu.

Pande su i danas toliko omiljene da domaće televizije ne samo prate trudnoće i rađanje mladunaca u zoološkim vrtovima u zemlji, što jesu vrlo retki i neobični događaji jer su crno-beli medvedići notorni po tome da vrlo slabo stupaju u odnose u zarobljeništvu, već i svakih nekoliko nedelja pokrivaju njihovo odrastanje i ne propuštaju da javnost obraduju vestima o produženju njihovog boravka u Japanu.

Jer, oni su 1984. godine stavljeni na listu ugroženih životinja, što je u praksi značilo da ne smeju, bar formalno, biti darivani nikome van Kine, pa je razvijen sistem iznajmljivanja u kojem se svakih par godina ugovorom produžava njihov boravak u inostranstvu, odnosno, traži i dobija odobrenje vlade u Pekingu da u celom svetu traženi četvoronožni ambasadori Kine nastave da uveseljavaju lokalnu decu.

Panda diplomatija

Danas, tačno pedeset godina od kada su prve pande dopremljene u njihovu zemlju, japanski mediji ne samo što zasipaju etar snimcima simpatičnih, usporenih debeljuca koje šeretski grickaju grane bambusa ili se nestašno kotrljaju i nespretno sapliću, već i objavljuju njihova porodična stabla, godine života, te brojeve ljudskih gostiju koje su tokom godina očarale.

Recimo, opšte je poznato da je u prvoj fiskalnoj godini koju su pande Kan Kan i Lan Lan, pioniri životinjske diplomatije, u celini provele u svom novom domu u tokijskom zoološkom vrtu Ueno tu oazu zelenila posetilo najviše ljudi ikada - njih 7,64 miliona. Koliko su pande voljene u Japanu svedoči i činjenica da čak 13 od njih 27, koliko živi van Kine, raduje građanstvo u toj ostrvskoj zemlji sa 125 miliona stanovnika.

Termini „ambasadori" i „pioniri životinjske diplomatije" nisu slučajni i proizvoljni, jer su legendarni Kan Kan i Lan Lan, o čijem liku i delu se više zna nego o puno ljudskih naučnika i umetnika, Japanu poklonjeni kao simbol mira i prijateljstva, pošto su sada već davne 1972. godine dve dalekoistočne države obnovile međusobne političke odnose, raskinute četiri decenije ranije krvavim ratom i potom zamrznute dubokim ideološkim razlikama. Tako su ti simpatični biljojedi, često krhkog zdravlja, postali deo nečega mnogo većeg od zoološkog vrta, pa, može se reći, i od njih samih.

I dok danas prosečni Japanci, zbog teritorijalnog spora sa Kinom, njenog političkog sistema u kojem nema višepartijskih izbora i ogromne ekonomske i vojne moći, kao i u doba Hladnog rata sa zaziranjem i strahom posmatraju postojbinu pandi, nesumnjivo je da one među decom, omladinom i ženama predstavljaju meko, prijazno lice Kine i da su alternativa zloslutnim vestima koje se plasiraju o ambicijama Pekinga u vezi Tajvana i južnih japanskih ostrva Senkaku.

I dok svetom kao nosioci meke moći Dalekog istoka još uvek vladaju japanski stripovi i crtaći, te južnokorejske serije i dečački bendovi, kada jednog dana, koji verovatno nije daleko, i Narodna Republika Kina u svet počne da odašilje bisere pop kulture koji će biti konzumirani na globalnom nivou, istoričari i sociolozi, čak i oni pedantni, koji insistiraju da su honkonški kung fu filmovi koji su sedamdesetih obišli Zemaljsku kuglu zapravo bili produkt kapitalističkog ustrojstva i društvene atmosfere koju je taj velegrad imao zahvaljujući britanskoj vlasti, neće moći da negiraju činjenicu da su prvi subjekti kineske meke moći bile slatke crno-bele debeljuce.