Kragujevac: Obnova Kolonske kapije

Kolonska kapija se nalazi u istoimenom kragujevačkom naselju i jedan je od simbola grada koji predstavlja istorijsko -kulturno nasleđe iz perioda rane industrijalizacije Srbije. Zbog neodržavanja i neretkih vandalskih činova počela je da propada pa je Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac uradio revitalizaciju objekta.

Stara radnička kolonija sagrađena je u od periodu 1924 – 1931. godine, predstavlja naselje zatvorenog tipa, se jedinstvenim
urbanističkim ostvarenjem u ovom delu Evrope. Ovaj deo grada se za kratko vreme pretvorilo u varoš sa oko 3000 stanovnika sa sedamdeset baraka i zidanih zgrada u kojima su živeli radnici i inženjeri sa porodicama. U večernjim časovima Kolonska kapija je zatvarana i odlazilo se na počinak.

"Postavljena je zbog stroge kontrole koja je postojala u staroj radničkoj koloniji. U toj koloni radnika i inžinjera
stroga pravila su morala da se poštuju.,nije bilo buke ,nije bilo nereda", navodi Đorđe Milovanović, istoričar umetnosti u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Kragujevac.

Kragujevac je u to vreme pružao je sigurnost po pitanju posla i stanovanja što je i bio glavni povod pridošlima iz oslobođenih krajeva Jugoslavije i Evrope.

"U to vreme bila je planirana i izgradnja jednog katoličkog hrama u staroj radničkoj koloniji pošto je pravoslavni bio planiran za izgradnju u naselju Palilula, tako da je bilo puno Slovenaca, Italijana, Hrvata dosta Jevreja jedna multietnička multikonfesionalna sredina", navodi Đorđe Milovanović, istoričar umetnosti u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Kragujevac.

Kolonska Kapija koja više od 100 godina stoji na ulazu u taj istorijski kompleks nije odolela zubu vremena, pa je poslata na
revitalizaciju.

"Završili smo sređivanje samog natpisa, čišćenje natpisa gde se nalazi stari grb Nemanjića,sredili smo stubove koji su isto ofarbani istom bojom kao i sam natpis u crnoj mat originalnoj boji kakva je bila i pre sto godina kao i sređivanje samih betonskih stubova
odnosno dela oko stubova koji su izrađeni od betona koji su istovetne boje", kaže Predrag Vukašinović, direktor Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kragujevac.

U naselju se nalazila i jedina opstala zgrada Sokolane koja je pod zaštitom države, preti da se uruši pa je Zavod za zaštitu spomenika kulture ušao u proceduru za pripremu dokumentacije i rešavanje imovinsko pravnih odnosa kako bi se uradila njena restauracija.