Manastir Treskavac

„U izučavanju istorije manastira Treskavca, pored materijalnih ostataka, kakvi su arhitektura i slikarstvo, ključni izvor predstavljaju treskavačke povelje kralja Dušana. Premda je njihova autentičnost u više mahova osporavana, treskavačke povelje kralja Dušana nesumljivo su dragocen izvor u izučavanju istorije, statusa i organizacije treskavačkog manastira kao i kulta Bogorodice Treskavačke.

Dragoceni podaci koji pružaju ovi srednjovekovni pisani dokumenti neophodni su kako u razumevanju statusa manastira u okvirima srpske države kralja Dušana, tako i za period koji je prethodio Dušanovom osvajanju Prilepa...

Manastir Treskavac smešten je u podnožju najdominantnijeg vrha Pelagonijske doline, Zlatovrha (1422 metara nadmorske visine), i krajnjih obronaka planinskog venca Babuna, u neposrednoj blizini Prilepa, na udaljenosti od oko sedam kilometara od grada u pravcu severozapada... Od Artemidinog hrama do hrama čudotvorne Bogorodice Treskavačke. Kultno mesto, na lokaciji koju zauzima manastir, potiče još od antičkog perioda.

U neposrednoj okolini manastira Treskavca, na platou ispod Zlatovrha, južno od manastira, kao i uz istočnu stranu-uz same manastirske zidove, sačuvani su grobovi u steni i različita mesta za sahranjivanje (nekropola Gumenje), iz perioda IV-III veka pre nove ere, pa sve do IV-V veka nove ere. Jedinstveni grobovi u steni, karakteristični za okolinu Prilepa"... (Iz monografije-Manastir Treskavac Svetlane Smolčić Makuljević).

Gošća ovonedeljne Riznice je istoričarka umetnosti prof. dr Svetlana Smolčić Makuljević, dekan Fakulteta digitalnih umetnosti Beogradskog univerziteta-Metropolitan, autor obimne monografije, i na Beogradskom sajmu knjiga 2019. nagrađene kao najbolja monografija iz oblasti istorije umetnosti, „Manastir Treskavac".

Autor i voditelj: Dušanka Zeković.