Istorijski dogovor postignut, skoro trećina svetskih mora dobija zaštićen status

Svakoj desetoj vrsti koja živi u svetskim morima preti izumiranje zbog čega su članice Ujedinjenih nacija postigle istorijski dogovor nakon desetogodišnjih pregovora.

Prema Sporazumu o svetskim morima, 30 odsto vodene površine na Zemlji dobiće zaštićeni status do 2030. godine, sa ciljem da se ekosistem u njima sačuva i oporavi.

U novim zaštićenim područjima biće ograničen lov, određene tačne putanje po kojima brodovi mogu da se kreću i regulisano dubinsko rudarenje koje podrazumeva svaku ekstrakcionu delatnost sa morskog dna dubljeg od 200 metara.

Dogovor je postignut nakon sednice u sedištu Ujedinjenih nacija u Njujorku koja je trajala 38 sati.

Pregovori su trajali punih deset godina zato što članice nisu mogle da se dogovore oko finansiranja, a tačka sporenja bile su i kvote i prava na ribarenje.

Prošli međunarodni sporazum o zaštiti okeana, Konvencija o Zakonu od morima, potpisan je 1982. godine.

Njime je ustanovljeno područje međunarodnih voda gde sve zemlje sveta imaju pravo da ribare, plove i istražuju, ali je samo 1,2 odsto površine zaštićeno.

Morski život van tih područja trpeo je posledice klimatskih promena, izlovljavanja i prekookeanskog transporta bez ikakve zaštite.

U poslednjoj proceni stanja morskih ekosistema, skoro 10 odsto životinjskih i biljnih vrsta nalaze se u riziku od izumiranja.