Božićni govor Čarlsa Trećeg – kako je novi britanski monarh modernizovao tradicionalno obraćanje

Poslednji put kada je naciji kralj čestitao Božić, bio je decembar 1951. godine.

Kralj Džordž Šesti tada je istakao i da je zahvalan svojim lekarima i medicinskim sestrama na brizi, lečenju i nezi, koju su mu pružali.

Umro je nepuna dva meseca kasnije, 6. februara 1952. godine.

Otac kraljice Elizabete naciji se uvek obraćao sa svog imanja u Sandringemu u grofoviji Norfok.

Kraljica Elizabeta Druga tradicionalno obraćanje kasnije je preselila sa porodičnog imanja u sam epicentar monarhije – Bakingemsku palatu.

Ona je i prvi britanski monarh, koja je iskoristila televiziju da narodu čestita Božić.

U petoj godini vladavine – 1957. godine, ona je dozvolila Bi-Bi-Sijevim kamerama da izvrše "invaziju" na Sandringem.

Narod je tada prvi put video kraljicu u njenom domu.

Njen naslednik kralj Čarls Treći za mesto svog prvog božićnog govora izabrao je Kapelu Svetog Đorđa u Vindzorskom zamku, u kojoj počivaju njegovi roditelji.

Time novi kralj želi da potcrta kontinuitet dinastije na čijem čelu se našao pre samo tri meseca.

Sa druge strane, on time nastavlja medijsku modernizaciju britanske monarhije pošto prvi put napušta tradicionalni pasivni koncept obraćanja iz radne sobe sa okićenom jelkom u pozadini.

To ne čudi s obzirom na glumačko iskustvo kralja Čarlsa tokom studentskih dana.

On se, za razliku od majke, oseća veoma sigurno pred kamerama.

Novi britanski monarh prvo božićno obraćanje naciji počeo je odavanjem pošte svoj majci kraljici Elizabeti Drugoj i njenom životu "posvećenom službi".

Kralj Čarls uporedio je njen stoicizam sa stoicizmom i nesebičnošću "svih, koji se spremno odazivaju i pružaju pomoć unesrećenima".

Posebno je istakao medicinske, prosvetne i humanitarne radnike, kao i građane koji, suočeni sa sve većom troškovima života, "obezbeđuju da njihove porodice budu site i u toplom".

Iako je naglasio da je Božić hrišćanski praznik "pobede svetlosti nad tamom Hristovim rođenjem", novi britanski suveren naglasio je da su sve bogomolje u Ujedinjenom Kraljevstvu i Komonveltu ujedinjene u pomoći gladnima i unesrećenima.

Time se nazire kraljeva strategija da, uprkos činjenici da nosi titulu "čuvara Anglikanske vere", nastavi sa svojom politikom verske inkluzivnosti i tolerancije.

Kralj Čarls osvrnuo se i na svoju posetu Crkvi rođenja Hristovog u Vitlejemu za Božić 2020. godine.

"Iako je Božić hrišćanski praznik, moć svetlosti da pobedi tamu slavi se u svim religijama i verovanjima. I zato koje god vere da ste, pa čak i ako ne verujete, u toj svetlosti, koja daje život, i uz istinsku poniznost i službu drugima, mislim da možemo pronaći nadu za budućnost", zaključio je u svom prvom božićnom obraćanju kralj Čarls Treći.

On je svima poželeo srećan Božić u "miru, sreći i večnoj svetlosti".

Kraljev govor pratili su dokumentarni snimci, koji su ilustrovali njegove reči.

Po njegovom okončanju oglasio se hor Kapele Svetog Đorđa.

Božićnu anglikansku himnu takođe su pratili dokumentarni snimci dobrotvornog rada kraljice Kamile, kralja Čarlsa, princa i princeze od Velsa, princeze Ane, i vojvode i vojvotkinje od Vaseksa.

Time je novi monarh potvrdio da se novi uži krug kraljevske porodice sastoji od sedam članova, koji će zajedno nositi breme brojnih dužnosti.

Kao što se i očekivalo, u uži krug nije uvršćen kraljev brat vojvoda od Jorka princ Endru, kao ni vojvoda i vojvotkinja od Saseksa princ Hari i Megan Markl, koji su po sopstvenoj želji napustili kraljevske dužnosti 2020. godine.

Od tradicije do modernizacije

Kuća Vindzora vratila se, prvi put posle pandemije, tradicionalnoj proslavi Božića na imanju u Sandringemu.

Cela porodica je prisustvovala božićnom jutrenju u Crkvi Marije Magdalene.

To je prava radost za "posmatrače kraljevske porodice" – pasionirane obožavaoce, koji se u ovakvim prilikama okupljaju kako bi pozdravili monarha.

Kralj Čarls i kraljica-pratilja Kamila, kao i princ i princeza od Velsa dugo su razgovarali sa građanima, što je takođe tradicija.

Božićnom bogosluženju prisustvovao je i princ Endru, vojvoda od Jorka, kraljev mlađi brat, iako veliki deo društva traži da mu se ukinu titula vojvode i status "Njegovog kraljevskog visočanstva" zbog veza sa osuđenim pedofilom Džefrijem Epstinom.

No, kuća Vindzora uvodi i nove božićne tradicije.

Nova princeza od Velsa Kejt zadužena je za Kraljevski koncert božićnih pesama u Vestminsterskoj opatiji.

Ove godine koncert je bio posvećen preminuloj kraljici čiji lik je projektovan na koncertni klavir u opatiji.

Nova tradicija počela je prošle godine tokom pandemije kada je supruga princa Vilijama na klaviru pratila pevača Toma Vokera na koncertu u Opatiji, kojem je prisustvovao izuzetno mali broj zvanica zbog restriktivnih mera, koje su tada bile na snazi.

Inače, rodonačelnik božićnih obraćanja kuće Vindzora je kralj Džordž Peti, koji je putem radija prvi put obratio narodima tadašnje Britanske imperije 1932. godine.

Obraćanje iz Sandringema emitovala je tadašnja britanska Imperijalna služba Bi-Bi-Sija, koja će kasnije postati Svetska služba Bi-Bi-Sija.

Prvi kraljev božićni govor napisao je Radjard Kipling, autor "Knjige o džungli".

Pradeda kralja Čarlsa Trećeg jedva je pristao na radijsku novotariju.

Današnji poznavaoci kraljevske porodice očekuju da obraćanja novog monarha budu češća nego ranije, s obzirom na njegovu viziju efikasnije, operativnije, transparentnije i jeftinije moderne britanske monarhije.

Božićna poslanica poglavara Anglikanske crkve

Poglavar Anglikanske crkve Džastin Velbi održao je božićno bogosluženje u Kanterberijskoj katedrali.

Kanterberijski nadbiskup odao je počast preminuloj kraljici istakavši da "posvetila život službi i sebe stavljala iza naroda, kojem je služila".

Božićnu poslanicu, nadbiskup je posvetio svima "koji sa ljubavlju služe drugima", od devojke koja volontira u lokalnoj narodnoj kuhinji u Kanterberiju, preko građana koji su u svoje domove primili izbeglice, pa sve do radnika u državnom zdravstvu i spasilaca na brodovima koji patroliraju Lamanšom u potrazi za ilegalnim imigrantima.

Sećajući se posete ukrajinskom mestu Buča gde je stajao ispre masovne grobnice, Džastin Velbi naglasio je da čak ni tamo "u svoj toj tami, tmina nije nadvladala svetlost".

Osvrnuvši se na Božić kao praznik Hristovog rođenja i nove nade, poglavar Anglikanske crkve naglašava da "je ona neophodna svima koji su suočeni sa sve većim troškovima života".