Novi jezik otkriven u drevnim ruševinama u Turskoj

U arheološkom nalazištu u severnom delu Turske koje je nekada bilo prestonica Hetitskog carstva otkriven je davno izgubljeni jezik kojim je najverovatnije govorila frakcija unutar carstva, smatraju arheolozi.

Davno izgubljeni jezik kojim se vekovima nije govorilo otkriven je na klinastim glinenim pločama u ruševinama na lokalitetu Bogaskoj-Hatuša, (Boğazköy-Hattusha). Ova lokacija nalazi se na Uneskovoj listi svetske baštine od 1986. godine, zahvaljujući impresivnoj urbanoj arhitekturi i zadivljujućim umetničkim delima koja su stara vekovima, a ipak su ostala sačuvana.

Hetiti su bili drevna grupa Indoevropljana koji su migrirali u Anadoliju, poluostrvo moderne Turske, gde su stvorili jednu od najmoćnijih imperija na tom području kasnog bronzanog doba (1650–1200. pre nove ere).

Bili su poznati po svojim veštinama ratovanja, po vođenju evidencije, dokumentovanju svojih bitaka i zakonima ispisanim na glinenim pločama. U periodu od 1980. godine do danas, arheolozi su otkrili skoro 30.000 glinenih ploča sa klinastim pismom na tom lokalitetu.

Većina tekstova na pločicama je napisana na hetitskom jeziku, ali nedavna istraživanja su otkrila da su neke od ploča napisane na ranije nepoznatom jeziku.

Pošto je ovo novootkriven jezik, istraživači tek treba da dešifruju šta većina zapisa znači. Međutim, čini se da su drevnim jezikom najverovatnije govorili ljudi iz Kalašme. Karakteristike jezika takođe imaju sličnosti sa luvijskim, dobro poznatim jezikom koji se koristio u Hetitskom carstvu.

Arheolozi smatraju da se na pločicama nalaze opisi drevnih rituala koji su se sprovodili u Kalašmi.

„Hetiti su bili zainteresovani za rituale na stranim jezicima“, rekao je profesor Danijel Švemer, stručnjak za drevni Bliski istok sa Univerziteta „Julijus Maksimilijan“ u Vircburgu.

Iako je jezik neobičan, on je jasno povezan sa indoevropskim jezicima, porodicom jezika koji se i danas govore u većem delu Evrope, kao i na Iranskoj visoravni i severnom Indijskom potkontinentu.

Obuhvatajući ogroman geografski niz, ova porodica jezika uključuje sve od hindija i persijskog do ruskog i engleskog. U stvari, jedan od preživelih jezika u Evropi koji ne potiče iz indoevropske porodice je baskijski, izuzetan jezik koji se govori samo u Baskiji, maloj autonomnoj oblasti na zapadnom obodu Pirineja, planina na granici između Francuske i Španije.