Dva veka od rođenja kneza Mihaila, državnika sa umetničkom crtom

I državnik i književnik. Sin kneza Miloša Obrenovića, koji je postavio temelje moderne srpske države, a Mihailo je nastavio da ih „zida“ i to sa 17 godina. Vladao u dva navrata, sveukupno deceniju, uvodio reforme. Težnja mu je bila slobodna zemlja. To je i ostvario.

„Njegove glavne tekovine, to je savez sa balkanskim narodima. Naime, njegova opšta politička ideja bila je da zajedno sa ostalim hrišćanima se digne opšti balkanski ustanak“, kaže akademik Slavenko Terzić.

„Najveći domet njegove vladavine svakako jeste osobođenje gradova od prisustva osmanske vojske u tvrđavama Srbije“, istakao je dr Radomir Popović iz Istorijskog instituta u Beogradu.

To potkrepljuju i dokumenti. Tridesetak je predstavljeno u monografiji Knez Mihailo kroz umetnost i arhiv. Među njima tri pisma, koje je napisao ocu.

Predrag Ilić, istoričar u Istorijskom arhivu Šumadije, kaže da se u pismima Mihailo obraća Milošu obraća sa „dragi babajko“ ili „mili oče moj“, a završavao ih je rečima „tvoj ljubezni sin i Julija“.

Državnik i pesnik

Ljubav prema ženama, odnos prema Bogu, majci i državi pretočio je u pesme. Najpoznatija je Što se bore misli moje.

To je i naziv filma, čija je tema atentat na kneza Mihaila 1868. godine u beogradskom Košutnjaku i događaji koji su mu prethodili.

„To je generalno prikaz Srbije u svako vreme. Jer biti jedna mala zemlja okružena velikim silama koje sve imaju svoje interese, a vi ste u nekom trenutku vladar te zemlje, koji nekako mora da gleda svoje, interese svoje zemlje, a u isto vreme da pazi i na velike sile“, objašnjava Milorad Milinković, reditelj filma Što se bore misli moje.

„U ovom filmu imamo i ljubavnu priču, a s druge strane imamo i taj triler, politički triler koji je isto zahtevna žanrovska forma“, otkriva glumac Dragan Mićanović koji tumači lik kneza Mihaila.

Multimedijalna postavka u Knez Mihailovom konaku

Oda knezu Mihailu u Kragujevcu i kroz predstavljanje filatelističkog izdanja Vladari Srbije u konaku koji je podigao. Baš na tom mestu, otvorena je i multimedijalna muzejska postavka.

„Čine je originalna pisma kneza Mihaila Obrenovića, litografije, grafike i protreti članova dinastije Obrenović, stolica, sto kneza Mihaila, letnji mundir i nadvojvodska uniforma“, navodi istoričar i viši arhivista Goran Milosavljević.

„Cilj je bio da zapravo ukažemo na značaj ličnosti kneza Mihaila, koji je inače jedan od najomiljenih srpskih vladara, ali o kome se, da kažem, u naše vreme malo govori i malo pominje“, Miloš Jurišić, direktor Narodnog muzeja Šumadije u Kragujevcu

Zato Kragujevac planira da ustali manifestacije u čast Mihailu Obrenoviću. Kao podsetnik svega što je za 45 godina života postigao jedini vladar rođen u nekadašnjoj prestonici Srbije, gde je rođena i moderna srpska država i donet prvi Ustav, poznatiji kao Sretenjski.