Sto srpskih filmova proglašeno kulturnim dobrom od velikog značaja

Simbolično, na dan kada je održana prva filmska projekcija na svetu u pariskom „Gran kafeu“, Jugoslovenska kinoteka je kao nacionalni filmski arhiv, ispunjavajući svoju zakonsku obavezu, saopštila rezultate inicijative za izbor najboljih srpskih dugometražnih igranih filmova 20. veka.

Lista filmova sačinjena je na osnovu glasova istaknutih teoretičara, profesora i kritičara. Kriterijumi su bili umetnički i estetski, a u obzir su došla ostvarenja snimljena od nastanka igranog filma kod nas od 1911. do 1999. godine.

„Do sada je Jugoslovenska kinoteka u dva navrata, 1980. i 1991. godine, predložila Ministarstvu za kulturu da određeni fond naših filmova koji se čuvaju u arhivu budu proglašeni za kulturno dobro od izuzetnog značaja. Međutim, ovo je prvi put da filmovi snimljeni nakon 1945. godine bivaju proglašeni za kulturno dobro od velikog značaja“, istakao je Jugoslav Pantelić, direktor Jugoslovenske kinoteke.

Prvi na listi najboljih je Ko to tamo peva. Slede Skupljači perja, Tri, Kad budem mrtav i beo, Misterije organizma, Buđenje pacova, Maratonci trče počasni krug, Ljubavni slučaj ili tragedija službenice PTT-a, Marš na Drinu, Podzemlje.

„Tu preovlađuju poznati autori. Pre svega, autori onog blistavog doba srpske i jugoslovenske filmske škole šezdesetih godina, takozvanog 'crnog talasa'. A zatim i oni iz 70-ih godina, autori Praške filmske škole“, objašnjava Aleksadar Erdeljanović, upravnik arhiva Kinoteke.

Od posebne važnosti je što je prvenac srpske i balkanske kinematografije, Život i dela besmrtnog vožda Karađorđa Čiča Ilije Stanojevića, pronađen tek 2003. godine, prvi put proglašen kulturnim dobrom od velikog značaja.