Šta je obeležilo filmsku i serijsku 2022. godinu

Filmska godina za nama, tradicionalno, počela je 79. dodelom Zlatnih globusa koja je protekla u znaku filma Moć psa i serije Naslednici.

„Netfliksova“ drama Moć psa proglašena je najboljim filmom u kategoriji drame, a rediteljka Džejn Kampion postala je tek treća žena koja je dobila Zlatni globus za najbolju režiju. Kodi Smit Makfi osvojio je nagradu za najbolju sporednu ulogu.

Vil Smit proglašen je najboljim glumcem za ulogu u filmu Kralj Ričard, dok je Nikol Kidman dobila Zlatni globus za najbolju glumicu za ulogu Lusil Bol u ostvarenju Being the Ricardos.

Rimejk Priče sa zapadne strane Stivena Spilberga dominirao je kategorijama mjuzikla i komedije, osvojivši nagrade za najbolji film, glumicu (Rakel Zegler) i sporednu žensku ulogu (Arijana Debose). Endrju Garfild proglašen je za najboljeg glumca u mjuziklu ili komediji za ulogu u filmu Tick, Tick... Boom!.

Što se televizijskih nagrada tiče, hit serija Naslednici od HBO-a pokupila je priznanja za najbolju dramu, najboljeg glumca (Džeremi Strong) i najbolju sporednu glumicu (Sara Snuk). HBO je dominirao i u kategoriji komedija, u kojoj je serija Hacks odnela Zlatni globus.

„Nečista krv: Greh predaka“ nastavila svoju dominaciju

Velika filmska vest za Srbiju stigla je početkom januara od najpopularnijeg striming servisa na svetu. Prvi put u istoriji, igrani film iz Srbije uvršten je na „Netfliksovu“ ponudu, a u roku od nekoliko dana postao je najgledaniji sadržaj te platforme u Srbiji.

Ali to nije bilo sve kada je u pitanju ova serija. Na drugom Međunarodnom televizijskom festivalu javnih servisa „Srce Evrope“, koji je održan u Varšavi od 14. do 17. novembra, drugu nagradu u kategoriji igranih TV serija osvojila je Nečista krv: Greh predaka, snimljena u produkciji Igranog programa Radio-televizije Srbije, u režiji Milutina Petrovića i Gorana Stankovića.

Neobično obični ljudi u „Području bez signala“

Od 19. februara, na prvom Programu RTS-a, svakog vikenda od 20 časova publika u Srbiji je pratila regionalnu hit seriju Područje bez signala.

Serija koja je nastala u zajedničkoj produkciji Hrvatske, Slovenije i Srbije, na festivalu igranih serija u Lilu, „Serias Mania 2021”, osvojila je nagradu za najbolju seriju, a na „Seriencamp" festivalu u Minhenu nagradu publike.

Osim uspeha koji je doživela kod publike, regionalna koprodukcija Područje bez signala je na Sarajevo film festivalu proglašena za najbolju dramsku seriju i osvojila je nagrade za scenario, režiju, glavnog glumca i žensku epizodnu ulogu.

Inače, za nagrade „Srce Sarajeva“ strukovni žiri 28. Sarajevo film festivala nominovao je 17 serija iz regiona, od kojih je čak sedam emitovano na Prvom programu RTS-a.

U kategoriji za najbolju dramsku seriju našle su se čak tri serije – Nečista krv, Područje bez signala i Crna svadba, koja je bila uvrštena i u odabrani program Berlinala za promociju televizijskih serija.

Među nominovanim dramskim serijama našle su se i druga sezona serije Močvara sa četiri nominacije, a Vreme zla, koja je, takođe prikazana na RTS-u sa tri.

Serija Advokado, nastala u produkciji RTS-a osvojila je „Srce Sarajeva“ kao najbolja komedija, a pohvale su stigle i za Čudne ljubavi, mini-seriju emitovanu na Prvom programu RTS-a.

Jubilarni 50. FEST

Srpskom premijerom filma Strahinja Banović, reditelja Stefana Arsenijevića, koji je dobio čak pet nagrada na Međunarodnom festivalu u Karlovim Varima, među kojima i onu za najbolji film, otvoren je 50. Fest.

Film Strahinja Banović (međunarodni naslov As Far As I Can Walk) koji donosi savremeno viđenje ljubavnog epa, i smešta ga u kontekst migrantske krize u Evropi, našao se u više kategorija za nagrade Evropske filmske akademije, kao jedina većinska produkcija iz našeg regiona.

Na otvaranju jubilarnog izdanja Međunarodnog filmskog festivala FEST, uručene su nagrade „Beogradski pobednik“ za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti reditelju Emiru Kusturici i glumcu Mikiju Manojloviću.

Na Festu je nagrada „Nebojša Đukelić“ za najbolji film iz regiona pripala ostvarenju Dušana Milića Mrak, a Politikina nagrada „Milutin Čolić“ za najbolji srpski film dodeljena je Strahinji Banoviću.

Dodela Oskara – ukraden šou i očekivani pobednici

„Netfliksov“ film Moć psa imao je 12 nominacija, a na kraju je Oskara dobila samo novozelandska rediteljka Džejn Kempion, kojoj je ovo drugo priznanje Američke akademije, posle Oskara za scenario filma Klavir koji je dobila 1994. godine.

Nagrada za najbolji film je bila iznenađenje koje se dogodilo i prošle godine, da jedan mali nezavisni film, KODA, osvoji sve tri nagrade u kategorijama za koje je bio nominovan – za adaptirani scenario i najbolju sporednu mušku ulogu.

Film Dina reditelja Denija Vilneva, čija se premijera očekivala s nestrpljenjem, osvojio je najviše statueta. Od 10 nominacija, osvojio je šest Oskara – za najbolje vizuelne efekte, za najbolji zvuk, za fotografiju, za montažu, scenografiju i Hans Cimer za muziku.

Džesika Čestejn je takođe, sasvim očekivano, posle tri nominacije, zaslužila svog prvog Oskara u karijeri, mada joj je glavni rival bila Nikol Kidman koja gotovo dve decenije čeka svog drugog Oskara.

Oskar za najbolje strano ostvarenje pripao je japanskom filmu Povezi me u režiji Rjusukea Hamagučija, zasnovan na istoimenoj kratkoj priči Harukija Murakamija. Filmska publika i kritika su bili jednoglasni – u filmu se oseća duh pisca.

Međutim, celu ceremoniju dodele Oskara pomutio je Vil Smit koji je tokom dodele nagrade za najbolji dokumentarni film iznenada ustao sa svog sedišta, otrčao do bine i lupio šamar komičaru Krisu Roku, koji se našalio na račun njegove supruge Džejde Pinket Smit.

Kan u znaku Toma Kruza

Na kanskom filmskom festivalu glumac Tom Kruz dobio je Zlatnu palmu za životno delo, a odražana je premijera filma Top gan: Maverik, nastavka čuvenog filma Top gan iz 1986. godine.

Ceo događaj bio je spektakularan, od crvenog tepiha do neba koje su preletali avioni ostavljajući trag u bojama zastave Francuske.

Inače, Top gan: Maverik je već tokom premijernog vikenda prikazivanja u nešto više od četiri i po hiljade bioskopa u Severnoj Americi inkasirao rekordnih 134 miliona dolara i na kraju je za holivudskog veterana Toma Kruza, postao film koji je ostvario najveći uspeh na blagajnama u njegovoj dosadašnjoj karijeri.

Trougao tuge

Film Trougao tuge, socijalna satira švedskog reditelja Rubena Ostlunda, dobitnik je Zlatne palme 75. filmskog festivala u Kanu, a projekcija filma je pozdravljena osmominutnom ovacijama.

Kanski pobednik se našao i na tronu Starog kontinenta kao najbolji evropski film u 2022. godini. Na 35. dodeli Evropskih filmskih nagrada održanoj u Rejkjaviku, Trougao tuge, urnebesna je satira o krahu zapadne civilizacije, hipokriziji, licemernom kapitalizmu, klasnom raslojavanju i to iz pera jednog od najboljih evropskih autora današnjice, osvojio je „evropskog Oskara“.

Domaći premijerni filmovi

Januar 2022. godine obeležila je premijera filma Zlatni dečko, reditelja Ognjena Jankovića, koji će glavnom protagonisti, Denisu Muriću doneti gran pri „Naisa" za najbolje glumačko ostvarenje na 57. filmskim susretima u Nišu.

Na istom festivalu nagrada „Carica Teodora“ za najbolju žensku ulogu pripala je Danici Ćurčić za film Mrak, reditelja Dušana Milića, našeg kandidata za Oskara. Nagrada „Car Konstantin“ pripala je Bodi Ninkoviću za glumačko ostvarenje u filmu Komedija na tri sprata, rediteljke Sandre Mitrović.

Novi film Radivoja Raše Andrića, Leto kada sam naučila da letim, koji je tokom novogodišnjih praznika prikazan na RTS-u, imao je zapažen bioskopski život.

„Da li ste videli ovu ženu?"

Film Da li ste videli ovu ženu? reditelja Dušana Zorića i Matije Gluščevića imao je svetsku premijeru na najstarijem filmskom festivalu u Veneciji u okviru zvaničnog takmičarskog programa Međunarodne nedelje filmske kritike. Montažerka Olga Košarić, u Veneciji je nagrađena specijalnom nagradom u kategoriji umetnika do 40 godina.

Debitantsko ostvarenje Dušana Zorića i Matije Gluščevića osvojilo je i Gran pri „Aleksandar Saša Petrović“ za najbolji film 28. festivala autorskog filma u Beogradu, kao i nagradu za najbolju režiju na 15. Međunarodnom filmskom festivalu u Bangkoku.

Film Ala je lep ovaj svet, u režiji Filipa Čolovića, otvorio je Festival filmskog scenarija u Vrnjačkoj Banji, na kome je prva nagrada za scenario pripala Srđanu Dragojeviću za film u Nebesa, dok je žiri novinara i filmskih kritičara, nagradu „Slavko Lazarević“ dodelio scenariju Milice Tomović i Tanje Šljivar za film Kelti.

Filmu Stric, reditelja Davida Kapca i Andrije Mardešića, na 35. Filmskom festivalu u Herceg Novom pripala je Velika zlatna mimoza „za podsećanje da svaka nacija ima svog oca, ali i strica“.

Dugo očekivani domaći špijunski triler Vera počeo je da se prikazuje 10. novembra u bioskopima širom zemlje, a zbog velikog interesovanja publike koja je želela da vidi priču o malo poznatoj špijunki iz Drugog svetskog rata imao je čak dve premijere, na kojima je ispraćen ovacijama publike.

Gotovo mesec dana nakon svečane beogradske premijere i početka bioskopske distribucije, film Vera je izbio na prvo mesto gledanosti u domaćim bioskopima, ubedljivo nadmašivši brojne holivudske blokbastere, čime je postao jedan od najvećih bioskopskih hitova u 2022. godini.

„U klinču“ i „Bilo jednom u Srbiji“ rekorderi po gledanosti

Porodična serija o odrastanju, prvim ljubavima, borbi između ličnih želja i ambicija roditelja, U klinču, nastala u produkciji RTS-a i producentske kuće „Režim“, bila je najgledanija u Srbiji. Uvodnu epizodu koja je emitovana na Prvom programu pratio je svaki četvrti gledalac televizije, čime je serija ostvarila udeo u gledanosti od 26,2 odsto.

Samo nekoliko meseci posle prikazivanja filma Bilo jednom u Srbiji u bioskopima, serija snimljene po ideji Zvonimira Šimuneca je premijerno prikazana na Prvom programu. Prvu epizodu serije Bilo jednom u Srbiji i početak priče o zlatnom dobu Leskovca, pratio je svaki treći gledalac televizije.

Povratak Avatara

Obožavaoci širom sveta jedva su dočekali da vide delić snimljenog materijala, pošto je dva i po minuta trejlera za novi film Džejmsa Kameruna Avatar: Put vode, za malo više od jednog dana od kada je objavljen, imao 24 miliona pregleda.

Kamerunov Avatar je pre 13 godina pomerio granice filmske animacije, publika u Srbiji je od 14. decembra bila u prilici da vidi nastavak epske naučnofantastične priče.