Novi arheološki lokalitet Svinjarička čuka, prostor Srbije ključan za neolitski razvoj Evrope

Na Svinjaričkoj čuki, na manje od dva metra dubine, vidljivi su stubovi i ognjišta kuća. U njima su od keramike, rogova, kamena pronađeni su delovi posuda, figurine, oruđe: dokaz o životu prvih zemljoradnika i stočara na području lebanske opštine u doba neolita.

„Bavim se istraživanjem žrvnjeva. Pratim tragove na kamenu na osnovu kojih mogu da utvrdim kako su se mlele na primer žitarice, krupnije ili sitnije, zatim koliko dugo su korišćeni žrvnjevi. Takođe pratim i supstance koje su ljudi u doba neolita koristili u ishrani“, objašnjava Laura Ditrih sa Instituta za arheologiju u Berlinu.

Prezadovoljni su dosadašnjim rezultatima koji ukazuju na to da su centralni Balkan, posebno Srbija još od praistorije važan koridor za migraciju stanovništva.

„Cilj projekta je pokušaj da se rekonstruiše dolazak neolita u Evropu prateći tokove Vardara i Morave. Svinjarička čuka ima ključnu ulogu u razumevanju širenja neolita od Anadolije ka Evropi. Značaj lokaliteta se ogleda u tome što mi već sada imamo saznanja kako su izgledale prve zemljoradničke kuće, koju su stoku čuvali, znamo i da su imali organizovanu biljnu proizvodnju“, navodi direktorka Instituta za orijentalnu i evropsku arheologiju u Beču dr Barbara Horejš.

Na terenu i analizama u laboratoriji naši i austrijski stručnjaci utvrđuju datume kulturnih slojeva lokaliteta Svinjarička čuka. Dve kuće deli metar zemlje i 4.500 godina.

„Svinjarička čuka je višeslojni arheološki lokalitet koji pored nalaza iz mlađeg kamenog doba sadrži arheološki materijal iz metalnih doba – bakarnog, bronzanog i gvozdenog doba“, ističe viši kustos arheolog Narodnog muzeja Leskovac Vladimir Stevanović.

Ovo su prva sistematska istraživanja praistorije doline Južne Morave koja će obogatiti zbirke Narodnog muzeja u Leskovcu. Uz podršku austrijskog naučnog fonda i Akademije nauka, otkrivanje tajni Svinjaričke čuke trajaće još pet godina.