Predstavljanje knjige "Srbi na Korzici"

 Knjiga „Les Serbes en Corse 14-18" u izdanju Izdavačke kuće „Scudo" iz Ajačija na Korzici je nastavak dela „Srbi na Korzici 14-18" iz desetoknjižne Edicije „Srbija 14-18" prvog toma u izdanju Izdavaštva RTS i „Prometej"-a Novi Sad. Ona je isključivo plod individualnog nadahnuća i svesti, kao i uloženog truda i rada koje su prepoznali brojni i kompetentni francuski i srpski kritičari: ugledni istoričari, univerzitetski profesori, naučni saradnici sa istorijskih i drugih srodnih instituta, književnici i ostali značajni stručnjaci najvišeg ranga iz ove oblasti i uvrstili je na inicijativu Francuza svojim prevodom za francusko govorno područje.

Povod za ovu priču je sadržaj teksta koji se oslanja na građu iz Arhiva Srbije u Beogradu koji poseduje originalna dokumenta o radu protojereja-stavrofora Jakova Čupića višedecenijskog paroha drenovačkog u Mačvi i bivšeg trogodišnjeg starešine Srpske pravoslavne izbegličke crkve u Bastiji na francuskom ostrvu Korzika za vreme Prvog svetskog rata. U njegovim i drugim sadržajima sumiraju se podaci o učesnicima i događajima prilikom boravaka oko 5.000 srpskih izbeglica na Korzici, raspoređeni u nekoliko mesta: Ajačio, Bastija, Bokonjano, Učijani, Porto, nešto malo u selu Kijavari i drugde.

Treba reći da je u Srbiji postojao svojevrsni kult saveznika u Prvom svetskom ratu. To se naročito ticalo Francuske i Rusije, koje su podnele najveći teret rata na kopnenim frontovima. Događaji u Rusiji 1917. godine oslobodili su mesto „starijeg brata" za Francusku. I danas ne bledi sećanje na pomoć Francuske u to vreme, kao što ne bledi trajna zahvalnost naroda Srbije za učinjeno dobro.

Od kolikog je značaja za Korzikance (koji su u Prvom svetskom ratu izgubili 12.000 stanovnika) ovo istorijsko dokumetarno ostvarenje vezano za tradicionalno bratske odnose srpskog i francuskog naroda, najbolje govori beskrajno topla i srdačna inicijativa koja je podstakla autora da, na insistiranje Francuza, dvanaest godina dodatno istražuje i uveliko proširi priču. Tragom zapisa on prikuplja dnevnike učesnika albanske golgote, a veći deo rada autora teksta Zoran Radovanović, istoričar i učitelj iz sela Drenovac kod Šapca posveto je podacima o lečenju srpskih boraca, zatim biografijama uz slike srpskih izbeglica, a veliki deo čine i autentična svedočenja o boravku i školovanju srpskih đaka u izbeglištvu na Korzici tokom ratnih godina. Poglavlje iz knjige sa prepoznatljivim obeležjem u naslovu „Orlovi rano lete" vezuje se za ovaj izuzetno značajni period o kome malo Srba i Francuza zna.

Rukopisi, neka vrsta pismene poruke, bili su preko jedan vek van pogleda očiju javnosti. Zahvaljujući zainteresovanosti Korzikanaca da publikuju memoare Srba sa Korzike na francuskom jeziku, tekst se ponovo našao u rukama Zorana Radovanovića a ovog puta i Tanje Milosavljević, doktora lingvističkih nauka, prevodica i saradnice na ovom izdanju, odakle su postepenim redigovanjem i dodavanjem novih istorijskih dokumenata, u saradnji sa drugim istraživačima, pronašli svoj novi život.

Ono što se ne zabeleži, nije se ni dogodilo. To istoričari znaju. Zato su se kroz ovu knjigu posvetili opštem velikom zadatku, borbi duhovnim oružjem pamćenja i dokumentovanom istorijskom istinom, koju, nažalost, valja dokazivati i sada, preko 100 godina, protiv pokušaja revizije istorije Prvog svetskog rata koju neke evropske zemlje pokušavaju da urade. Zarad toga je ovaj prevod za francusko javno mnjenje i njihovo govorno područje na internacionalnim prostorima nama od ogromnog značaja.

Predstavljanje knjige će se voditi na srpskom i francuskom jeziku uz obezbeđen prevod.