Enterijer u duhu srpstva i pravoslavlja

Na ovogdišnjem takmičenju najbolje dizajniranih i izvedenih podova u Americi, koje organizuje neprofitna američka asocijacija "National Terrazzo and Mosaic Association (NTMA)" iz Frederiksburga u Teksasu, prvo mesto osvojila je srpska pravoslavna crkva iz Parme kod Klivlenda. Na takmičenju su učestvovali dizajneri iz SAD, Austrije, Srbije, Nemačke, Australije i ostatka sveta.

Po mišljenju stručnog žirija pod i zidovi u hramu Svetog Save u Parmi najlepši su dizajnirani u SAD, gde postoji stotinak parohija, crkava, manastira, kapela i grobalja Srpske pravoslavne crkve.

"Prvo mesto u dizajnu podova i zidova u svetu osvojila je arhitekstonska firma Cupkovic Architecture LLC" iz Klivlenda za kreaciju podova i zidova srpskog manastira u Parmi. Cilj obnove ovog lepog primera moderne vizantijske preporodne arhitekture bio je postavljanje nepropusnog, izdržljivog poda, kako bi se integrisale tradicionalne srpske pravoslavne slike, koje bi upotpunile živopisan enterijer. Odabrano je jednostavno polje, naglašeno bogatim simbolima predstavljenim u zamršenim medaljonima izrezanim vodenim mlazom u ključnim područjima ukrašenog svetilišta. Tokom izgradnje, zidovi su morali biti potpuno postavljeni kako bi zaštitili freske, mozaike i ikonografiju", rečeno je u obrazloženju žirija (NTMA) prilikom dodele prve nagrade dizajnerima iz srpske porodice Čupković iz Klivlenda.

Nagrađeni su Noel i Ilejn Čupković, vlasnici i arhitekte firma "Cupkovic Architecture LLC" , kao i njihov glavni dizajner Džef Hoskin. Noel Čupković je Amerikanac srpskog porekla, član SPC u Klivlendu i veliki prijatelj srpskog konzula Aleksa Mačeskog iz Ohaja.

Diplomirao je arhitekturu i planiranje u Klivlendu, radio sve do 2004. u raznim kompanijama, kada je sa suprugom osnovao vlastitu firmu. Ilejn Čupković je diplomirala arhitekturu na Državnom univerzitetu Ohajo i radi kao operativni menadžer u ovoj porodičnoj firmi.

"Ovom nagradom je potvrđeno da smo mi postali vodeća firma u arhitektonskoj industriji. U svakom projektu se obavezujemo da ćemo isporučiti Čupković kvalitet i moderan dizjan. U poslu koristimo iskusne tehničke veštine za izradu zgrada i enterijera na projektima različitih veličina i žanrova. Verujemo da zajednički proces projektovanja čini vrhunske projekte i inovativna rešenja. Saradnja se odvija u okviru dizajnerskog studija, sa našim klijentima, konsultantima i drugim dizajnerskim profesionalcima. Radimo enterijer, eksterijer, zgrade, kancelarije, pa i crkve. Dijazn našeg manastira smo radili s puno ljubavi, duha i veru u Boga", izjavio je Noel Čupković.

Grad Parma nije velik. Ima 81.000 stanovnika, od čega su po popisu 2,2 odsto Srbi. Nezvanične procene govore o čak 5.000 Srba. Doseljavaju se već 120 godina da bi radili u industriji, zdravstvu i obrazovanju. Orgnaizovani su u deset institucija, od kojih su najaktivnije SPC, SNS, KSU, Pokret srpskih četnika „Ravna Gora" i Srpska humanitarna organizacija „Krajina".

Crkveno škola opština Sveti Sava u susednom klivlendu osnovana je 1909, ali je liturgija počela da se služi od 1911. godine. Novi hram Svetog Save u varošici Parma je podignut 1963. usred crkvenog raskola. U njemu je bilo sedište Eparhije istočno-američke Slobodne crkve. Vodio je prota Živojin Jakovljević. Čelnici CŠO su bili dugo godina Vujica Radević, predsednik i potpredsednici Miloš Veljković i Dragan Obrenić.

Danas ovu parohiju i crkvu vodi otac Dragoslav Kosić. Predsednik uprave je Dragan Knežević, a potredsednik Nikola Stepanović. U njoj su aktivnii Kolo srpskih sestara „Sveta Petka", koje vodi Lorin Solomon, Američko-srpski ženski klub, sa čelnicom Džozefin Vuić, Pokret srpskih četnika „Ravna Gora", čiji je predsednik Tode Ćosić, Srpsko humanitarno društvo „Krajina", predsednik Željko Rabrenović, Srpski nacionalni savez, predsednik Miki Marijanović, Penzionerski klub, vodi Džozefin Vuić, Pevačko društvo „Njegoš", vodi Miki Marijanović , Narodni univerzitet „Vuk Karadžić", čiji je predsednik Branimir Simić Glavaški, danas žitelj beograda i Srpski sportski klub „Krajišnik", koji vodi Nikola Primetnica.

Hram Svetog Save u Parmi je ponovo oživeo 1982. godine posle crkvenog raskola i sudskih procesa između SPC i tzv. Slobodne SPC u Americi. U znak verskog pomirenja partrijarh Pavle je u oktobru 1992. godine posetio Klivlend i služio u obe crkve Svetog Save u Klivlendu i u Parmi. Godine 1995, iako su dve crkve zadržale svoju zasebnu imovinu i identitet, animozitet je praktično nestao jer su jedna drugu priznavale kao legitimnu crkvu pod vlašću Patrijaršije u Beogradu. Od tada je Crkvena uprava u Parmi razmišljala o renoviranju i izgradnji novih zidova i podova u svom hramu. Za taj posao je desetak godina kasnije odabrana firma "Cupkovic Architecture LLC"

"Za rad u crkvi Svetog Save u Parmi odabrana je jednostavna površina, sa naglašenim bogatim simbolima predstavljenim u zamršenim medaljonima izrezanim vodenim mlazom na ključnim mestima dekorisanog svetilišta. Tokom izgradnje, zidovi su morali biti potpuno prekriveni kako bi se zaštitile freske, mozaici i ikonografija. Čitav dizajn je baziran na tradiconalnoj ikonografiiji pravoslavnih crkava i na bojama pravoslavlja", kaže glavni izvođač i nagrađeni Noel Čupković iz Klivlenda.