Slađana Zarić: „Dosije Kosovo `98" donosi priče koje do sada nisu ispričane

Film Dosije Kosovo`98, govori o događajima koji su se dogodili u periodu od marta i aprila (kada se zvanično uzima da je započeo oružani sukob na Kosovu i Metohiji) do septembra 1998. godine, kada je okončana velika letnja ofanziva srpske vojske i policije.

„Čini mi se da smo svi u tim teškim i turbulentnim vremenima, kada su događaji prosto smenjivali jedni druge, zaboravili na sve one tragedije koje su obeležile živote ljudi na tom području. Auditorijum će imati priliku da ponovo sagleda sva ona dešavanja na Kosovu 1998. godine: otmice, ubistva, mučenja, blokade puteva, napade na sela. To je bila svakodnevica stanovnika Metohije, o kojoj ljudi koji žive u centralnim delovima Srbije nisu ni onda mnogo znali, a ne znaju ni sada. Mislim da će mnogi detalji iz ovih filmova biti veliko iznenađenje za gledaoce", ističe autorka Slađana Zarić i napominje da film Devedest osma donosi priče koje do sada nisu pričane.

U filmu svedoče oteti civili, mali broj njih koji je preživeo strahote UČK logora, članovi familije nestalih, kao i brojni policajci koji su izneli glavni teret borbi sa OVK teroristima tokom 1998. godine.

Dokumentarno - igrani film Dosije Kosovo - Devedest osma realizovan je u saradnji sa Ministarstvom unutrašnjih poslova Republike Srbije.

Tokom aprila, Radio-televizija Srbije emitovaće i drugi film serijala Dosije Kosovo posvećen Račku, koji spada u jedan od od najkontraverzijih događaja moderne srpske istorije- „navodnom masakru koji je u javnom mnjenju Zapada poslužio kao priprema za početak bombardovanja Jugoslavije. Prvi put će o Račku govoriti brojni sagovornici koji su bili učesnici borbe, kako pripadnici OPG, tako i pripadnici PJP (odredi policije). Biće to prvi dokumentarno-igrani film koji će predočiti događanja u Račku, od pre 22 godine, maltene iz sata u sat." kaže autorka.

Istraživanja građe za ove filmove obavljena su vrlo odgovorno i detaljno, a zasnivaju se na iskazima koje su svedoci dali kako ekipi RTS- a, tako i nadležnim organima Republike Srbije, odnosno tadašnje Savezne Republike Jugoslavije. Mnoge dramatizacije urađene su i na osnovu izjava zaštićenih svedoka, koji su svedočili u procesima koji su u Haškom trubunalu vođeni protiv lidera UČK.

„Mislim da će i u ovom serijalu biti prisutan isti potpis, koji na neki način obeležava i sve moje prethodne filmove: sagovornici svedoče isključivo o onome što su sami videli i doživeli, dramatizacije su zasnovane na istinitim događajima, a ne na fikcijama reditelja. Hronologija događaja ispisuje dramaturgiju filma", rekla je Zarićeva.

Dramatizacija za dokumentarno- igrani film o dešavanjima tokom 1998. godine, snimljena je u selima Kamenica, Gornji i Donji Matejevac, u okolini Niša...

U ulogama se pojavljuju glumci Narodnog pozorišta iz Niša, kao i drugi profesionalni glumci iz toga grada. Sa njima je, veoma uspešno, na terenu radio reditelj Milan Jovanović. Angažovan je i albanolog, koji je sa glumcima radio na tekstu na albanskom, na specifičnim dijalektima i izgovorima.

„Ostale uloge su vrlo uspešno izneli pripadnici odreda Žandarmerije iz Niša, koji su zaista dali svoj maksimum i shvatili značaj filma koji radimo. Neki od pripadnika Žandarmerije, koji su bili statisti, su i akteri dešavanja na Kosovu i Metohiji, tako da su nam pomogli kako bismo što vernije prikazali scene o kojima govorimo. A neki od njih su, nažalost, i lično doživeli tragediju koju snimamo- otet im je otac i ubijen od strane OVK. Svi smo ovoj priči prišli sa puno emocija, empatije i odlučnosti, da je što je moguće bolje izvedemo do kraja." navodi autorka.

Autorka veruje da će film o Račku biti veoma intrigantan i zanimljiv gledaocima, jer će, na osnovu brojnih svedočenja, napokon saznati šta se dešavalo u Račku, tog januara 1999. godine.

„Pričajući priče o stradanjima Srba, želim da njihove sudbine upišem u kolektivno sećanje ovoga naroda. Naravno, da je nemoguće obraditi svako ubistvo i svaku otmicu, ali dočaravajući atmosferu koja je tada postojala, prikazujući brutalnost koja je bila prisutna - sve te žrtve, na neki način, otimam od zaborava. A broj onih koji je stradao, koji je otet i potom na brutalne načine usmrćen, uopšte nije mali. Na taj način je, 1998. godine, prema podacima Komisije za nestala lica RS, stradalo oko 200 osoba srpske nacionalnosti, a za telima više od 50 Srba i dalje se traga.

Mnogi od njih su civili, a neki su bili pripadnici policije i vojske. Broj Albanaca koji je ubijen 1998. godine od strane UČK je i veći. Bili su to Albanci koje je OVK, uglavnom, etiketirala kao saradnike Srba ili kao političke protivnike. Sudbine otetih moraju da ostanu zabeležene i počinioci privedeni pravdi. Ako sam dokumentarno - igrani serijal Ratne priče sa Košara i Ratne priče sa Paštrika snimala kako bismo svim tim učesnicima rekli jedno veliko HVALA, onda ovim filmovima pristupam sa motivom i željom da se nedužne žrtve ne zaborave", istakla je Slađana Zarić.