Slovenci napravili dvometarsku maketu prvog opisanog pećinskog insekta na svetu

Model je urađen prema pravoj pećinskoj bubi, koja je snimljena u 3D tehnologiji uz pomoć kompjuterskog mikrotomografa.

Dužina originalnog primerka tankovrate bube iz Postojnske jame je samo 13 milimetara od vrha pipaka do kandže zadnje noge. Na osnovu kompjuterskog 3D digitalnog modela koji je pripremio Institut za građevinarstvo Slovenije, Matić Kajzar iz kompanije MA-3D Dizajn uradio je izuzetno uvećan fizički model bube od akrilonitril-stiren-akrilata.

Istovremeno, u Institutu za građevinarstvo Slovenije su objasnili da njihova visokotehnološka oprema omogućava analizu i najsitnijih detalja spoljašnjosti i unutrašnjosti životinja, sve do mikronske rezolucije, što je ključno za ovakav rad.

Model, pored toga što ima dva metra, odlikuje se izuzetnom morfološkom sličnošću sa pravim tankovratim insektom Leptodirus hochenwartii, jer su svi detalji urađeni, uključujući farbanje u originalne boje. Model insekta je deo stalne postavke Prirodnjačkog muzeja Slovenije.

Kako se navodi na sajtu muzeja, tankovrati rovac je prava pećinska životinja i opstanak joj zavisi od stalne temperature i vlage u pećinama, pa ne može da opstane van pećinskog okruženja. Insekt je adaptiran na podzemne uslove života, zato ima izdužene noge i antene, ali nema krila, pigment ni oči.

Otkriće prve pećinske bube je od posebnog značaja za istoriju slovenačke entomologije, jer je to prvi opisani pećinski insekt uopšte, navode u muzeju. Do tada nauci nije bilo poznato da insekti mogu da žive u pećinama.

Tankovratu bubu je u Postojnskoj jami 1831. godine pronašao pomoćnik fenjerdžije Luka Čeč, kada je istraživao novootkriveni deo pećine. Ustupio ga je, kao laik, grofu Francu Hohenvartu, koji ga je poverio čuvenom entologu Ferdinandu Šmitu na stručnu obradu. 

Godine 1832. Šmit je opisao pećinsku bubu u svom naučnom radu "Beitrag zuKrain’s Fauna" kao novi rod i novu vrstu – Leptodirus hochenwartii. 

Dodao je i kranjsko ime – drobnovratnik, koje bismo mogli prevesti kao tankovratić. Klasifikovao je i sasvim novi rod, Leptodirus. U ovom Šmitovom radu prvi put je naučno opisana pećinska životinja.

U ovom radu, Šmit spominje plemića, grofa Franca Hohenvarta, člana učenih društava i i prijatelja entomologije i piše da je drobnovratnika, postojinsku bubu, "otkrio" zapravo pronašao upravo ovaj grof po čijem je prezimenu i registrovao novootkrivenu vrstu.

Luku Čeča, pomoćnika fenjerdžije, koji je najzaslužniji za ovo otkriće - nije spomenuo.