Vremeplov (5. oktobar 2016)

Francuski filozof i pisac Deni Didro rođen je na današnji dan 1713. godine.Bio je veoma kritičan prema svakoj vrsti religioznosti. Nosilac je prosvetiteljske ideje u predrevolucionarnoj Francuskoj, inspirator i glavni urednik velike francuske "Enciklopedije", objavljene između 1751. i 1772. u 28 tomova. Kao protivnik klasičnih autoriteta i tradicionalizma, znatno je uticao na raspoloženje građanstva u borbi protiv starog režima. U filozofskim raspravama razvijao je materijalističko-naturalističke ideje, a u esejima i književnim delima zalagao se za novu kulturu zasnovanu na strogom racionalizmu. Dela: Pismo o slepima na pouku onima koji vide, Razgovor Dalambera i Didroa, Misli o tumačenju prirode, Dalamberov san, Žak fatalista, Ramoov sinovac, Saloni. Umro je 1784. godine.

Hemičar i industrijalac Luj Limijer, pionir svetske kinematografije, koji je sa bratom Ogistom napravio prvu filmsku kameru i osnovao u Lionu fabriku za izradu fotografskog materijala rođen je 1864. godine. Braća su izumela postupak snimanja u prirodnim bojama i u pariskoj kafani "Gran kafe" priredila 28. decembra 1895. prvu filmsku predstavu u svetu (Ulazak voza u stanicu, Radnici izlaze iz fabrike). Umro je 1948. godine.

1840. - Ubijen Smail-aga Čengić, turski muselim (Jelašci, 1788 - Mljetičak, 5.10.1840)

1870. - Usvojen Zakon o ustrojstvu prve učiteljske škole u Kragujevcu

1880. - Umro Žak Ofenbah, francuski kompozitor, tvorac operete (Keln, 20.6.1819 - Pariz, 5.10.1880)

1889. - Otvoren Kabare "Mulen Ruž" u Parizu

1908. - Austrougarska proglasila aneksiju Bosne i Hercegovine

1915. - Počela Mojkovačka operacija u Prvom svetskom ratu (5.10.1915 - 6.1.1916)

1918. - Poginuo Rolan Garos, francuski pilot, prvi preleteo Mediteran (Sen-Deni, 6.10.1888 - Vuzije, 5.10.1918)

1929. - Rođen Borivoje Stojanović, pozorišni, filmski i TV glumac (Beograd, 5.10.1929 - Beograd, 1.3.2008)

1936. - Rođen Vaclav Havel, češki književnik, političar i državnik, predsednik Češke republike (Prag, 5.10.1936)

1940. - Rođena Milena Dravić, pozorišna, filmska i TV glumica (Beograd, 5.10.1940)

1947. - U Varšavi osnovan Informacioni biro komunističkih partija "Informbiro" ili "Kominform", sa sedištem u Beogradu

1952. - Rođen Zoran Božinović, gitarista i pevač (Beograd, 5.10.1952 - Beograd, 12.7.2004)

1954. - Velika Britanija, SAD, Jugoslavija i Italija potpisale Londonski memorandum o tršćanskoj krizi

1960. - Rođena Sandra Belić, violončelistkinja (Beograd, 5.10.1960)

1962. - Objavljena prva singl ploča britanske grupe "Bitlsi", Love me do

1990. - Osnovana Liga socijaldemokrata Vojvodine

1997. - Umro Milivoj-Milo Dimitrijević, slikar (Beograd, 1929 - Beograd, 5.10.1997)

2000. - Protesti u Srbiji zbog nepriznavanja izbornih rezultata na predsedničkim izborima 24.9.2000. godine

2006. - Umro Miroslav Meho Brozović, fudbaler i trener, prvi kapiten FK "Partizan", učesnik Olimpijskih igara 1948. godine u Londonu (Mostar, 26.8.1917 - Mostar, 5.10.2006)

2008. - Umro Mijuško Tomić, novinar i urednik Prvog programa Radio Beograda (Timar, 28.3.1938 - Beograd, 5.10.2008)

2010. - Umro Luka Hajduković, književnik, lektor, prevodilac i teatrolog,direktor Pozorišnog muzeja Vojvodine (Vojvoda Stepa, 1937 - Novi Sad, 5.10.2010)

2010. - Umro Stivi Li, švajcarski pevač, član benda "Gotar" (Cirih, 5.8.1963 - Meskit, 5.10.2010)

2011. - Umro Stiven Pol Džobs, američki kompjuterski magnat, osnivač kompanije "Epl" (San Francisko, 24. 02. 1955 - Palo Alto, 05. 10. 2011)

2012. - Umro Vojin Dimitrijević, profesor međunarodnog prava na Pravnom fakultetu i Univerzitetu "Union" u Beogradu, osnivač i direktor Beogradskog centra za ljudska prava
(Rijeka, 09. 07. 1932 - Beograd, 05. 10. 2012)

2013. - Umrla Milica Mićić Dimovska, književnica, urednik "Letopisa Matice srpske", predsednik Društva književnika Vojvodine
(Novi Sad, 1947 - Subotica, 05. 10. 2013)

2013. - Umro Karlo Licani, italijanski filmski režiser, scenarista i filmski kritičar
(Rim, 03. 04. 1922 - Rim, 05. 10. 2013)

2013. - Umrla Vera Novaković, pijanista Narodnog pozorišta u Beogradu
(Novi Sad, 19. 05. 1933 - Beograd, 05. 10. 2013)

2013. - Umro dr Nebojša Hrgović, profesor Veterinarskog fakulteta u Beogradu
(Šid, 31. 10. 1927 - Beograd, 05. 10. 2013)

2014. - Umro Jurij Ljubimov, ruski pozorišni glumac, reditelj, pedagog, osnivač Teatra na Taganki u Moskvi
(Jaroslavlje, 30. 09. 1917 - Moskva, 05. 10. 2014) 

2014. - Umro Andrea de Ćezaris, italijanski automobilista, vozač "Formule 1" 
(Rim, 31. 05. 1959 - Rim, 05. 10. 2014) 

2014. - Umro mr Miroslav Radovanović, inženjer elektrotehnike, saradnik Matematičkog društva "Arhimedes " 
(Kruševac, 23. 02. 1953 - Beograd, 05. 10. 2014) 

2014. - Umro Radivoje Raka Marković, direktor Jugoslovenske elektroprivrede
(Beograd, 20. 03. 1924 - Beograd, 05. 10. 2014)