BiH, pripadnici HVO-a terete se za ubistva sedmorice Srba

Prema rešenju o određivanju pritvora, u koji je agencija Beta imala uvid, uhapšeni se terete da su 9. maja 1992. godine, tokom racije u selu Bukova Greda, likvidirali Marka Maksimovića, Miću Gavrića, Zorana Maksimovića, Lazara Vasiljevića, Dragu Cvijanovića, Žarka Maksimovića i Mišu Gavrića, koji je u vreme ubistva imao 17 godina.

U dokumentu su navedeni iskazi svedoka, prema kojima su žene iz tog sela vraćene kućama, dok su preživeli muškarci, posle zlostavljanja, uhapšeni i sprovedeni u zatvoreničke objekte HVO-a u Orašju i Donjoj Mahali.

U dokumentu Suda BiH se navodi da su u raciji tog dana učestvovali i Marko Dominković, zvani "Miki", koji je pre rata obavljao dužnost komandira policije, te izvesni "Meho", za koga je svedok rekao da je bio nastavnik fizičkog vaspitanja.

U raciji su učestvovali i drugi pripadnici VP HVO-a, među kojima i "Pero" zvani "Konj".

U dokumentu Suda se navodi osnovana sumnja da su tu raciju, po naredbi Đure Matuzića, zapovednika 106. brigade HVO-a, izveli pripadnici Vojne policije pod komandom Pere Vincetića, i pripadnici Policijske stanice Orašje, koje je predvodio komandir Marko Dominković.

Po rešenju Suda BiH, za određivanje pritvora navedena je osnovana sumnja da je izvršen još jedan napad, u junu 1992. godine.

"Izvršena je komanda Đure Matuzića za napad na civilno srpsko stanovništvo u junu 1992. godine, kada su uhapšeni i zatvoreni svi preostali stanovnici srpske nacionalnosti u selu Bukova Greda, među kojima i Joka i Radojka Božić, te Anđa Simić i drugi", navodi se u rešenju Suda BiH.

Prema iskazima svedoka, kako stoji u dokumentu, na području opštine Orašje formirano je nekoliko logora i zatočeničkih centara, u kojima je u nehumanim uslovima bilo zatvoreno nekoliko stotina civila koji su "svakodnevno mučeni, fizički i psihički zlostavljani, silovani i ubijani".

Ti logori i zatočenički centri su formirani u sportskim salama i prostorijama Srednjoškolskog centra "Orašje", Osnovnoj školi "Donja Mahala" i u šupi Mirze Filipovića u Donjoj Mahali.

"Iz svega navedenog proizlazi osnovana sumnja da su u inkriminisano vreme na području opštine Orašje pripadnici VP HVO-a i PS Orašje izvršili širok i sistematičan napad na civilno stanovništvo, što je rezultiralo ubistvima, zatvaranjima i mučenjima i drugim radnjama koje su se desile na spornoj teritoriji", navodi se, između ostalog, u rešenju Suda BiH o određivanju pritvora.

Pripadnici Agencije za istrage i zaštitu BiH (Sipa) uhapsili su 31. oktobra na području Orašja 10 osoba osumnjičenih da su tokom rata počinili ratni zločin nad Srbima.

Njihovo hapšenje izazvalo je oštre reakcije državnog vrha Hrvatske.

Hrvatski premijer Andrej Plenković rekao je da će Vlada učiniti sve da bi zaštitila "legitimni interes Hrvatske" i ljudska prava svih onih koji bi "na ovaj način mogli biti ugroženi".

Napomenuo je da je krivični postupak protiv pripadnika HVO-a pripreman duže vremena, a da je tajming njihovog hapšenja indikativan.

Plenković je naveo i da je za Hrvatsku potpuno neprihvatljiv koncept udruženog zločinačkog poduhvata u optužnicama protiv osumnjičenih, na šta je reagovalo Tužilaštvo BiH ističući da su 10 bivših pripadnika HVO osumnjičeni za zločine protiv čovečnosti i protiv ratnih zarobljenika po komandnoj i individualnoj odgovornosti, a ne za udruženi zločinački poduhvat.

Hrvatska predsednica je izjavila da je iznenađena tim hapšenjem "pogotovo zato što je Orašje područje u kojem su se Hrvati i Bošnjaci zajedno borili za golu egzistenciju, za svoj život i što je ono simbol otpora Miloševićevom i Karadžićevom režimu".

Bošnjački i srpski članovi Predsedništva BiH, Bakir Izetbegović i Mladen Ivanić, iznenađeni su reakcijama Hrvatske.