Pomirljivi tonovi iz Pjongjanga

U prestonici Demokratske Narodne Republike Koreje Pjongjangu održava se 7. kongres Radničke partije, koji je okupio oko 3.000 pripadnika te, jedine, političke stranke u zemlji.

Ovaj događaj privukao je veliku pažnju svetske javnosti jer je prethodni kongres te partije održan daleke 1980. godine.

Novi kongres važan je i zbog toga što je sazvan u uslovima sprovođenja do sada najtežih ekonomskih sankcija protiv Severne Koreje i povišene političke i vojne zategnutosti na Korejskom poluostrvu.

Analitičari u istočnoj Aziji smatraju da je razlog za oživljavanje prakse održavanja kongresa nastojanje da se ujedini partija i konsoliduje vlast lidera Kim Džong Una, za kojeg se veruje i da je bio motivisan željom da koriguje politiku svog pokojnog oca Kim Džong Ila, koji je vrednovao položaj i potrebe armije više od same partije.

Severnokorejski vođa Kim Džong Un, treći u naslednoj liniji vladara iz porodice Kim, u govoru pred partijskim funkcionerima izjavio je da njegova zemlja nema namere da se odrekne nuklearnog programa zbog kojeg se ona sada nalazi pod najoštrijim ekonomskim sankcijama u svojoj istoriji.

On je, međutim, istakao i da je Severna Koreja odgovorna država, te da neće prva upotrebiti nuklearno oružje, već da ono može biti iskorišćeno samo ako je suverenitet zemlje ugrožen od strane agresivnih, neprijateljskih snaga naoružanih istom vrstom oružja.

To je relativno uravnotežena i pomirljiva izjava u poređenju s pretnjama o potpunom uništenju Južne Koreje i SAD kakve su do sada redovno dolazile iz Pjongjanga kao reakcija na uvođenje sankcija ili vojne vežbe te dve zemlje.

Severnokorejski lider, takođe, je rekao da će njegova država nastojati da unapredi veze sa zemljama sa kojima se do sada nalazila u neprijateljskim odnosima, što bi moglo da znači da njegov režim priželjkuje neku vrstu pregovora sa SAD i njenim saveznicima u vezi sa sankcijama i nuklearnim programom.

Severnokorejski lider odlučan je da unapredi standard stanovništva

Povodom održavanja 7. kongresa Radničke partije severnokorejski vlasti pozvale su u Pjongjang i veći broj zapadnih medija, među kojima i Si-En-En i Bi-Bi-Si, koji su imali prilike da se uvere da je, bar u prestonici, životni standard stanovništva viši nego pre, odnosno da u njoj ima više novih dobro opremljenih šoping centara, bolnica i zabavnih parkova, te da stanovništvo raspolaže pametnim telefonima i tablet računarima, što može biti indikator da mladi severnokorejski lider pokušava da pokrene ekonomske reforme po uzoru na Kinu.

Kim Džong Un, koji je po dolasku na vlasti krajem 2011. godine sebi za zadatak postavio unapređenje ekonomije i podizanje životnog standarda stanovništva uporedo sa razvijanjem nuklearnog naoružanja, objavio je i novi petogodišnji ekonomski plan, ali nije precizirao njegov sadržaj, tako da ostaje nejasno u kojoj meri će Pjongjang slediti Peking u uvođenju kapitalističkog modela u privredu.

Velika prepreka naporima vlade u Pjongjangu za jačanje ekonomije, međutim, biće nove sankcije koje je Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija Severnoj Koreji uveo u februaru ove godine nakon što je ta zemlja održala četvrtu po redu nuklearnu probu i test balističke rakete velikog dometa, time se oglušivši o nekoliko ranijih rezolucija tog međunarodnog tela.

Nove sankcije predviđaju inspekcije tovara na svim severnokorejskim trgovačkim brodovima, uključujući tu i one koji plove pod stranim zastavama ali pripadaju preduzećima iz te zemlje, te nameću ograničenja za izvoz ruda, poput uglja i gvožđa, koje Severnoj Koreji godišnje donose prihode od nekoliko milijardi dolara.

Uz već postojeće sankcije koje, između ostalog, zabranjuju finansijske transakcije i trgovinu opremom i materijalima koji mogu biti iskorišćeni za vojne namene, one bi trebalo da dalje ekonomski oslabe Severnu Koreju i prisile je na odricanje od nuklearnog programa, čiji razvoj, pored SAD i Južne Koreje ne odgovara ni njenom tradicionalnom savezniku Narodnoj Republici Kini.

Nastavak ili privremeno zamrzavanje nuklearnog programa?

Vojni analitičari ocenjuju da je Severna Koreja postigla uspeh u miniturizaciji nuklearne bombe, odnosno, da je sada u stanju da nuklearno oružje koje poseduje postavi na vrh svojih balističkih raketa, kao i da, pored čiste atomske, verovatno poseduje i neku vrstu hibridne naprave s elementima hidrogenske bombe.

Međutim, još uvek se spekuliše o tome da li je uspela ili ne da razvije tehnologiju koja omogućuje interkontinentalnim raketama, koje bi u svoj domet mogle da zahvate čitavu teritoriju SAD, da nakon kratkog izlaska u Zemljinu orbitu pod tačnim uglom urone nazad u atmosferu, što je bitno ne samo zbog preciznosti, već i zbog toga što pogrešan ulazak u atmosferu može da dovede do raspada rakete u vazduhu.

Oči sveta zato su sada uprte u Pjongjang, u očekivanju da li će tamošnji režim, nakon pomirljivih izjava njegovog lidera na kongresu Radničke partije nastaviti sa nuklearnim i balističkim probama ili, možda, sesti za pregovarački sto i privremeno zamrznuti razvoj svog nuklearnog programa, kako bi ublažio tenzije u regionu i izbegao opasnost da se u sprovođenje teških sankcija aktivno uključi i njegov ubedljivo najveći spoljnotrgovinski partner Kina, pogotovo što je industrijska zona Kesong na granici sa Južnom Korejom, koja je takođe važan izvor prihoda za Severnu Koreju, zatvorena.