Roman o Nikoli Pašiću Nikole Moravčevića

Moravčević kombinuje elemente istorijskog, društvenog i biografskog romana kako bi što neposrednije predstavio život, političko i državničko delovanje Nikole Pašića u kontekstu konkretnih okolnosti Srbije njegovog vremena.

Pažljivo istražujući različite izvore o Pašiću, Nikola Moravčević je u obimnom i istorijski utemeljenom romanu Nikola Pašić predstavio čitav Pašićev život, od mladih dana i studija u Švajcarskoj, gde dolazi u dodir s političkim idejama, preko povratka u Srbiju, osnivanja i širenja Radikalne stranke, Timočke bune, potom dolaska na vlast, političkih borbi i nesvakidašnje političke veštine da opstane u burnim vremenima i u suočenju s mnogim protivnicima, sve do Prvog svetskog rata i nastanka Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.

Predstavljajući Pašićevu političku veštinu i sposobnost održavanja na uzburkanoj političkoj pozornici, pod nekoliko različitih vladara i u sasvim različitim političkim i istorijskim okolnostima, Moravčevićev roman govori o usponima i padovima svog junaka, o tome kako on zastupa i širi svoje političke ideje, kako stvara saveznike i kako se odnosi prema protivnicima i neprijateljima, istoriju njegovih odnosa s vladarima i istoriju njegovih odnosa sa saradnicima iz stranke ili iz neke od mnogobrojnih vlada koje je tokom svoje duge političke karijere vodio. U romanu vidimo i privatnog i javnog Pašića.

Nikola Moravčević, pisac iz Čikaga, objavio je u proteklih dvadesetak godina seriju čitanih istorijskih romana, od kojih se neki, poput romana Vreme vaskrsa i Albion, Albion, bave Srbijom u XX veku. Najveći broj Moravčevićevih istorijskih romana bavi se srpskom istorijom 14. i 15. veka.

Posebnu pažnju čitalaca privukli su Moravčevićevi romani Vitez u doba zla, Poslednji despot, Radičevo zaveštanje, Zapisi o srpskom carstvu, Marko Mrnjavčević - nepriznati srpski kralj, Braća Anđelovići, Nesrećni kralj i Knez Lazar Hrebeljanović. Moravčević je objavio i istorijske romane Beču na veru i Grof Sava Vladislavić. U izdanju Arhipelaga objavljena je i piščeva istorijska studija Srpske vlastelinke u kojoj se bavi sudbinom i državničkom ulogom šest znamenitih Srpkinja s kraja 14. i početka 15. veka.

Moravčević je dobitnik Nagrade „Rastko Petrović" za životno delo (2011), dok je za roman Grof Sava Vladislavić dobio Nagradu „Janko Veselinović" za najbolji istorijski roman na srpskom jeziku.