Kulturni život Srba u Mađarskoj u vreme pandemije

Prvi takav program bio je koncert orkestra „Zora", pod upravom Krunoslava Kiće Agatića. Nazvan je „Revija želja", a prenošen je uživo iz muzičkog studija. Početkom aprila, Centar „Srpski venac" raspisao je konkurs za mlade pesnike, pod nazivom „Stihom ulepšaj dan". Od velikog broja pristiglih radova, prva nagrada dodeljena je takmičaru koji je pobrao najviše "lajkova" na Fejsbuku.

Srpsko pozorište u Mađarskoj i „Srpski venac" nastavili su druženje sa publikom serijom programa pod nazivom „Prozorište". Večeri su bile posvećeni poznatim srpskim pesnicima iz epohe romantizma, a njihove pesme recitovali su članovi, saradnici i poštovaoci Srpskog pozorišta u Mađarskoj: Zorica Jurković, Tina Čorić, Milan Rus, Joso Matoric, Tibor Ember, Branimir Đorđev, Mitar Krkeljić, Ratko Kraljević, Aleksandar Dunić i Dragan Jakovljević.

Pored predstavljanja poznatih pesnika, bilo je programa o ranijim predstavama SPM-a, kada su prikazivani digitalni zapisi komada, o kojima su u studiju razgovarali glumci i pisci, a gledaoci su se telefonski uključivali u program. Program su vodili: Milan Rus, Mitar Krkeljić, Zorica Jurković i Katarina Bači.

Krajem juna održan je Letnji pozorišni i kulturni festivalu u Lovri, u okviru kojeg je bio upriličen i celodnevni Vidovdanski maraton. Glumci Srpskog pozorišta u Mađarskoj i muški Srpski hor „Sveti Serafim Sarovski" obišli su srpska mesta na severu Mađarske - Lovru, Čip, Batu, Budim, Kalaz, Pomaz i Sentandreju i progodnim poetskim i muzičkim programom obeležili ovaj veliki srpski praznik.

Početkom leta, centar „Srpski venac" je počeo rad na projektu pod nazivom „Kroz sliku i muziku", odnosno snimanje spota o Srbima u Mađarskoj, u XXI veku. Nešto kasnije 16. septembra zvanično je otvoren Kulturni i medijski centar "Srpski venac", uz prigodan kulturni program i veliki broj zvanica. Upriličena je i izložba fotografija Vladimira Markovića na temu „Ivanjski venac", a bio je prisutan veliki broj zvanica iz Srbije i Mađarske.

Iako su već počele da se sprovode epidemiološke mere, 18. oktobra je uz ograničen broj gledalaca održan koncert Krunoslava Kiće Agatića pod nazivom „Sa harmonikom po Balkanu, uz čašu vina". U prijatnoj atmosferi, uz svetlost sveća, umetnik je poveo goste na putovanje po Balkanu, želeći da pokaže popularnost harmonike i njenu lepotu, uglavnom pesmama uz koje se i igra. Pored virtuozno odsviranih pesama, njegovo putovanje je pratila i interesantna, edukativna i duhovita konferansa.

Tokom jesenjeg školskog raspusta, opet zbog epidemiološke situacije, đaci Srpske škole „Nikola Tesla" nisu mogli da otputuju svojim kuđama. Kako bi im bilo ispunjeno vreme raspusta, organizovan je festival pod nazivom „Raspust u Srpskom vencu", uz različite umetničke i zabavne aktivnosti. Prvog dana festivala, zainteresovane učenice ušle su u tajne pravljenja nakita, druga sekcija bila je posvećena fotografiji, a treća radionica je bila uvezivanje knjiga.

Poslednja manifestacija Kulturnog i medijskog centara „Srpski venac" tokom 2020. godine, trebalo je da bude izložba akademskog slikara iz Jajca, u BiH, Božidara Srebra. Međutim, kao i mnoge kulturne ustanove, tako je i planiranu izložbu u svojim prostorijama „Srpski venac" morao da ostvari virtuelno, preko Fejsbuka, zbog pandemije virusa korona. U to vreme, Srpsko pozorište u Mađarskoj je, na inicijativu Ministarstva za kulturu Mađarske, svoje muzičke predstave prenelo u naselja, na gradske trgove i stanice metroa.

U Nacionalnom tetaru u Budimpešti, nedelju dana je bilo živo i zanimljivo, uprkos restrikrivnim merama prouzrokovanim pandemijom virusa korona. Tradicionalni festival JELEN/LÉT - PRISUTNOST održan je u organizaciji Srpskog pozorišta u Mađarskoj, na čelu sa direktorom Milanom Rusom i Mađarskog narodnosnog teatarskog društva, na čelu sa Andrašom Častvanom. U martu mesecu ove godine festival je bio odložen, a sada je, s obzirom na trenutne okolnosti, posećenost ipak bila velika, pa je čak za neke predstave tražena i karta više. Predstavilo se 13 pozorišta sa 15 predstava, uglavnom na svojim maternjim jezicima. Publici je, naravno, bilo obavezno nošenje zaštitnih maski.

U 2021. godini „Srpski venac" je nastavio komunikaciju sa publikom putem interneta. Gledaocima je predstavljen „Srpski kalendar 2021", a emitovan je i razgovor sa direktorkom Srpske škole „Nikola Tesla", povodom dobijanja Sretenjskog odlikovanja u Beogradu. Počeo je i novi serijal emisija preko interneta, pod nazivom „Divan uz kafu", u kome će se, pored ostalog, predstavljati najvažnije institucije Srba u Mađarskoj.

Srpsko pozorište u Mađarskoj prikazalo je desetak predstava na srpskom i mađarskom jeziku, a takođe je upriličen i svečani program za Savindan i Sretenje.

Ovih dana, obe institucije završavaju pisanje prijava na konkurse za 2021. godinu. Planova je puno, želja za stvaranjem i susretima sa publikom je neizmerna i samo se čeka da se uslovi poboljšaju.