Drugi Vidovdanski samit srpske dijaspore u Americi

Predstavnici srpskih organizacija, društava i istaknuti pojedinci iz SAD, okupili su se kako bi diskutovali o izazovima sa kojima se suočavaju u vreme pandemije kovida-19 i da ispitaju mogućnosti kako bi srpska dijaspora postala ujedinjenija i uspešnija u 21. veku. Glavna ideja samita je da se izgradi i unapredi saradnju između srpskih organizacija, društava i istaknutih pojedinaca u SAD-u i matici.

Prestavnici srpskih organizacija i društava izvestili su prisutne o svojim aktivnostima i budućim planovima. Na samitu su bili prisutni predstavnici Srpskog narodnog saveza, Kancelarije Republike Srpske za saradnju, trgovinu i investicije, Srpsko-američka konferencija liderstva, Srpsko-američka fondacija za Kosovo, Kulturni centar Rastko kao i Aleks Mačeski, počasni konzul ambasade Republike Srbije i drugi uvaženi gosti.

Događaj je otvoren minutom ćutanja za Milana Lončara (25) koji je ubijen na ulicama Filadelfije dok je šetao psa 13. januara 2021. godine. Marina Švabić, predsednica Američko-srpske asocijacije za prosperitet, naglasila je da je ovaj događaj maraton, a ne sprint u nalaženju platforme koja će ujediniti srpsku dijasporu: „Ukoliko se ne ujedinimo i ne sarađujemo, bićemo prevladani, asimilirani kao narod i nestati."

Glavni gost na samitu je bio Nj.E. Marko Đurić, novi ambasador Republike Srbije u SAD-u. On je istakao da su odnosi između Srbije i SAD-a isprepletani sa srpskim vitalnim prioritetima kao što je „podupiranje stabilnosti i nezavisnosti, unapređenje ekonomskog razvoja, čuvanje demografske baze koja je oslabljena u 20. veku i čuvanje kulture i tradicije."

Prema njegovim rečima, prioriteti srpske ambasade u Vašingtonu su izgradnja novog prisustva sa novom američkom administracijom; završavanje nove srpske ambasade u Vašingtonu u narednih 18 meseci; proširenje srpskih diplomatskih i konzularnih aktivnosti u SAD-u otvaranjem novog konzularnog predstavništva pored već postojićih u Njujorku i Čikagu. Vlada Republike Srbije je prvi put posle trideset godina donela odluku o otvaranju predstavništva za trgovinu u svetu uključujući i SAD. Nj.E. Đurić je naveo da predlog lokacije za ovo predstavništvo je San Francisko zbog blizine velikih tehnoloških kompanija i silikonske doline. Prema njemu, ekonomska razmena između SAD-a i Srbije nije na zadovoljavajućem nivou. Ona je iznosila 832 miliona dolara prošle godine što je ispod mogućnosti obe zemlje. Američke investicije u Srbiji su oko 4.5 milijardi dolara što je ispod nemačkih, italijanskih i kineskih investicija.

Jasmina Todorović Bulanže, predsedavajuća Međunarodnog pravoslavnog hrišćanskog dobročinstva, upoznala je prisutne o svom srpskom nasleđu i delatnosti organizacije kojoj predsedava. Đorđe Popović je predstavio Srpsko-američku fondaciju za Kosovo i pomoći koja je upućena našem narodu na Kosovu i Metohiji. Marija Glušćević-Draganić, predsednica kulturnog centra „Rastko," izvestila je o aktivnostima centra i mogućnosti učenja srpskog jezika za srpsku dijasporu preko interneta u školi „Sava."

Obrad Kesić, direktor Kancelarije Republike Srpske za saradnju, trgovinu i investicije, je govorio o mogućoj spoljnoj politici nove američke administracije. Prema njemu, postoji saglasnost između republikanaca i demokrata da će se više posvetiti unutrašnjim problemima nego spoljnoj politici. Prioritet nove administracije će biti obnavljanje savezništva sa Evropskom Unijom, NATO-m i azijskim zemljama; vraćanje SAD u sporazume koji su napušteni za vreme administracije predsednika Trampa kao što je Pariski sporazum o klimatskim promenama i nuklearni sporazum sa Iranom. Nova administracija će imati više antagonistički pristup prema Rusiji i mekši pristup prema Kini. Prema Kesiću, postoji jedna vrsta opasnosti za Beograd i Banja Luku zbog percepicije koje su stvorene u javnosti. Srpska podrška republikancima u SAD i matici se može protumačiti da su rezultati američkih izbora poraz za Srbe. Ako se prihvati ova percepcija, ona može imati uticaja na osobe koje donose važne odluke. Oni koji donose odluke u Beogradu i Banja Luci moraju znati da su percepcije jedno, a stvarnost nešto drugo. Obe američke partije su saglasne sa otvaranjem regionalne kancelarije američke međunarodne razvojne finansijske korporacije (DiEfSi) u Beogradu.

Samit srpske dijaspore u SAD-u se održava par puta godišnje kako bi se više podsticala saradnja unutar srpske dijaspore i ustanovila vizija i plan za buduće generacije u narednih trideset godina.