Holandska kraljica nudila spas nacistima u zamenu za belgijskog kralja

Dnevnici tadašnjeg holandskog ministra spoljnih poslova, Elka van Klefensa, otkrivaju da je Vilhemina, prababa sadašnjeg kralja Vilema Aleksandra, naredila vladi u martu 1945. godine da ponudi čelnim nacistima evakuaciju iz Evrope, prenosi Gardijan.

Belgijski kralj Leopold Treći, koji je odbio da ode u izgnanstvo 1940. godine pred nemačku invaziju, premešten je iz Belgije u Austriju zbog savezničke invazije na Normandiju.

Vilhemina, izuzetna protivnica nacizma i Trećeg rajha, pokušala je da pronađe rešenje za belgijskog kralja nakon razgovora sa njegovom majkom Elizabetom, koja je još bila u Briselu i plašila se da će Nemci ubiti belgijske plemiće poslednjih meseci rata.

Belgijskog kralja i njegovu suprugu su ipak oslobodili američki vojnici 7. maja 1945. godine, dan nakon nemačke kapitulacije.

Leopoldovo ponašanje tokom rata, uključujući njegovo odbijanje da zajedno sa vladom ode u izgnanstvo, naredbu za predaju vojske uprkos protivljenju ministara i poseta Adolfu Hitleru u njegovom alpskom odmaralištu Berghof, zaradilo mu je reputaciju čoveka koji gaji simpatije prema nacizmu.

Britanski list piše da su francuski i britanski premijeri, Pol Rejno i Dejvid Lojd Džordž, imali za Leopolda samo reči kritike, govoreći da nije bilo „crnjeg i goreg primera perfidnosti i poltronstva od onog koje je činio kralj Belgijanaca“.

Leopold se nije vratio u Belgiju nakon kraja Drugog svetskog rata, a na svoje mesto je imenovao brata, princa Čarlsa, kao regenta.

U zemlju se vratio tek nakon referenduma 1950. godine, kada je 72 odsto Flamanaca i 42 odsto Valonaca odobrilo njegov povrata. Ipak, odmah po povratku izbile su veliki protesti, zbog kojih je godinu dana kasnije abdicirao u koristi svog 20-godišnjeg sina Bodina.