Osluškivanje vode

Sama reč akvarel dolazi od latinske reči aqua, što znači voda. Bio je poznat još u starom Egiptu, gde su ga izrađivali na papirusu. Takođe, dekorativne crteže rezbarene u kamenu popunjavali su obojenim prahom i fiksirali vodenim rastvorom gumiarabike.

Akvarel je bio poznat i u starom Japanu, Indiji i Persiji. Kinezi su ga koristili za slikanje na svili i papiru. Negovali su ga i antički Grci i Rimljani, a javlja se i u starohrišćanskoj umetnosti.

Preko vizantijskih slikara akvarel prelazi u srednjovekovne manastire u celoj Evropi. Brojni misali, psaltiri, brevijari i hronike toga vremena iluminirani su minijaturama, inicijalima i ornamentima rađenim vodenim bojama.

Među prvim akvarelistima novog veka ističu se Albreht Direr i Hans Holbajn Mlađi. Direr se smatra začetnikom ove tehnike u slikarstvu, kao i umetnikom koji ju je usavršio i popularisao. Upotrebljavao je belinu papira da naglasi svetlo i vazdušasto izvođenje dela. Interesovanje za prirodu koje je pokazao u ovoj tehnici dalo je nove motive za nove generacije umetnika.

Zbog prozračnosti i lazurnosti, akvarel je pogodan za slikanje pejzaža, arhitektonskih i gradskih veduta a u baroku se koristio za izradu skica i predložaka za veće i složenije slike. Akvarel, kakav se danas radi, razvio se tek početkom 19. veka u okviru engleske slikarske škole, kada je osnovano Društvo slikara akvarelista. Počeci akvarela na balkanskim prostorima javljaju se u 17. i 18. veku sa akvarelnim crtežima starih gradova. Ovu tehniku su koristili Anastas Jovanović i Stevan Todorović slikajući predele i portrete.

Za razliku od prozračnog akvarela, gvaš je tehnika koja datira još od srednjeg veka. To je način slikanja vodenim bojama koje su pomešane sa pokrivnom belom, pa su nasuprot akvarelnim bojama ‒ neprozirne.

Lazurnost akvarela, punoća i pastelnost gvaša, mogu se dobiti u slikarskoj tehnici koja poseduje sva ta obeležja, a to je akrilik. Akrilik je slikarska tehnika u kojoj je vezivo disperzija akrilne smole, koja se naziva akrilna emulzija.

Godine 1950. akrilik je već bio na tržištu u Americi. Koristio ga je Polok, kao i mnogi drugi američki slikari u štafelajnom slikarstvu. Ubrzo se njegova primena širi i u Evropi, prvo kao vezivo za impregnacije i izolacije, zatim za izradu kolaža a kasnije i kao samostalna slikarska tehnika.

Zbog svojih izuzetnih osobina, akrilne boje nalaze široku primenu u mnogim drugim oblastima, od primenjenih umetnosti, do automobilske industrije.