Fosil najstarije velike mačke sa Tibeta

Velike mačke slične današnjem snežnom leopardu lutale su Himalajima poslednjih šest miliona godina, otkriva analiza opisanih fosila. Ostaci vrste Panthera blytheae produžavaju poznatu liniju panterskih mačaka za najmanje dva miliona godina i podržavaju teoriju da ta grupa mesoždera potiče iz Azije. 

Pronalsci paleontologa iz Sjedinjenih Američkih Država i Kine objavljeni su u časpoisu Royal Society Journal Proceedings B. Istraživači su analizirali kosti najmanje tri jedinke, pornađene u jugozapadnom delu Tibeta. „Najkompletniji ostaci uključuju deo odrasle lobanje sa nekoliko zuba još usađenih u gornjoj vilici", ističe dr Džek Ceng, vodeći istraživač, paleontolog iz Prirodnjačkog muzeja u Njujorku. „Ti fragmenti su iskopani iz stena starih blizu četiri i po miliona godina, ali ostali fosili iste vrste nađeni su u blizini, u slojevima koji su nastali pre skoro šest miliona godina", dodaje istraživač.

Poređenjem anatomskih osobina dvanaest postojećih i izumrlih vrsta mačaka, ustanovljeno je da snežni leopard i vrsta P. blytheae imaju određenih sličnosti (osobenosti zuba, npr.), što ukazuje na to da bi mogle biti „sestrinske vrste".

Sudeći prema veličini dela lobanje, velika mačka je skoro iste veličine kao i tamnoprugasti (oblačasti) leopard, a od snežnog leoparda je nešto manja. Obe vrste leoparda danas žive na Himalajima. Današnji tigar je takođe blizak srodnik tih vrsta.

Neverovatna sličnost između P. blytheae i modernih vrsta (kao što su snežni leopard i oblačasti leopard) otežava izjašnjavanje o tome kako su panterski preci mogli da izgledaju. „Evolutivno naprednije karakteristike P. blytheae donekle su iznenađujuće", kaže dr Lars Verdelin, paleontolog iz Prirodnjačkog muzeja u Stokholmu i dodaje da bi očekivao da „nešto toliko staro" više liči na osnovnu (manje evolutivno razvijenu) mačku. „Potrebna nam je poprilična količina fosila kako bismo saznali kako se linija razvijala", ističe dr Verdelin.

Novi fosili iskopani su na ekspediciji 2010. godine u zabačenom Zanda Basinu jugozapadnog Tibeta. Pronđeno je više od stotinu kostiju među kojima i kompletni ostaci lobanje velike mačke. "Bili smo veoma iznenađeni kada smo pronašli fosile mačaka u tom području", rekao tada Ceng.

Prethodni najstariji poznati fosili panterskih mačaka iskopani su iz afričkih stena starih više od tri i po miliona godina. Taj nalaz inspirisao je neke naučnike da sugerišu da velike mačke potiču iz Afrike i da su se odatle proširile na druga, nova staništa. Međutim, novi uzorci i veća različitost velikih mačaka u istočnoj i južnoj Aziji podržavaju ideju da se ta grupa prvo pojavila u Aziji. Sadašnje pantersko porodično stablo i genetička analiza živih ili nedavno izumrlih vrsta ukazuju na to da je grupa prvo evoluirala pre oko šesnaest miliona godina.

„Divni fosili P. blytheae od velikog su značaja jer dodaju novi ʼevolutivni korenʼ stablu panterske porodice", kaže prof. dr Luo iz Komiteta za evolucionu biologiju Univerziteta Čikago u Ilinoisu.