Antimasonska izložba u Beogradu oktobra 1941. godine

Propagandni efekat izložbe

Pre krvavog oktobra u Srbiji 1941. bilo je i drugih događaja koji su po zamisli nacističkog okupatora imali za cilj da zastaraše stanovništvo i stvore antiustaničko raspoloženje.

Odmah po okupaciji hapšene su istaknute ličnosti, među njima i masoni, selo Skela kod Obrenovca je spaljeno a stanovnici streljani, na Terazijama su obešeni streljani pripadnici pokreta otpora.

Okupatorske vlasti su vršile pritisak na ugledne ličnosti da potpišu „Apel srpskoj javnosti" protiv „ustanika". Nepotpisivanje apela podrazumevalo je progon, a deo onih koji su potpisali i preživeli posle rata su bili proganjani.

Cilj Antimasonske izložbe bio je da za poraz u aprilskom ratu 1941. i raspad Jugoslavije kao glavne krivce proglase masone, Jevreje i komuniste. Ubrzo posle otvaranja Antimasonske izložbe usledilo je u noći između 4. i 5. novembra 1941. hapšenje oko 200 masona koji su kao taoci odvedeni u logor na Banjicu. 

Lako je zaključilo kakav su utisak i raspoloženje ti događaji stvorili u narodu.

Izložba po nacističkom modelu

Nacistički stručnjaci za antimasoneriju pre Beograda, sličnu izložbu su organizovali u Parizu, u oktobru 1940. i Briselu u januaru 1941. Koristili su predmete koje su zaplenili u francuskim ložama i iz engleske lože na ostrvu Džersi u La Manšu. Time su hteli da građanima Srbije pokažu vezu između srpskih i masona iz Francuske i Engleske.

Nacisti su smatrali da iza masona stoje Jevreji kao i iza boljševika koji su srušili carsku Rusiju i porobili ruski narod. Jevreje i Britance nacisti su smatrali za najveće neprijatelje i uzroke svih zla i nevolja ovoga sveta.

Uloga masona u srpskoj istoriji

Masoni iz kraljevine Jugoslavije jesu imali dobre veze sa francuskom i britanskom braćom - o tome svedoče mnogi dokumenti. Potvrdu za to nacisti su našli u dokumentima koja su zaplenili po okupaciji Belgije i Francuske. Tu su našli i dokaze da su srpski masoni bili protiv potpisivanja trojnog pakta.

U svim važnim događajima u 19. i 20. veku bili su i masoni: Dositej Obradović, Petar Ičko, braća Čardaklije, Vuk Karadžić, Sima Milutinović Sarajlija... preko Filipa Hristića, Vladimira Jovanovića, Svetomira Nikolajevića do Đorđa Vajferta, Manojla Klidisa, Vase I. Jovanovića, Živojina Mišića, Milorada Gođevca.

Samo nabrajanje imena poznatih ličnosti koje su pripadale slobodnozidarskom savezu zahtevalo bi više stranica. Najpotpuniji spisak masona je u delu Zorana D. Nenezića „Masoni 1717-2010.", Beograd, 2010.

Imajući u vidu njihovo delo i izvorna dokumenta može se zaključiti da su slobodni zidari igrali značajnu ulogu u obnovi i razvoju moderne srpske države. Njihova „braća" iz sveta često su se odazivali na apele za pomoć Srbiji, ponekad su imali presudnu ulogu. O tome takođe postoje dokumenti. Napadima na masone negiraju se, svesno ili nesvesno, rezultati srpske borbe za slobodu i nezavisnost.

Ko je doveo boljševike na vlast?

Zaslepljeni mržnjom prema Jevrejima, Britancima i slobodnim zidarima nacisti su insistirali da su Oktobarsku revoluciju 1917. izveli Jevreji, da je to „judeo-komunistička" zavera.

Međutim, postoje u nemačkom državnom arhivu u Berlinu brojni dokumenti, telegrami između ministarstva inostranih poslova i poslanstva u Petrogradu, koji potvrđuju da je Oktobarsku revoluciju 1917. finansirao nemački narod. Ta dokumenta istraživao je dr Dušan Glišović, profesor Filološkog fakulteta u Beogradu, tonski zapis njegovog izlaganja poseduje autor.

Kada danas čujemo neargumentovane kritike slobodnog zidarstva potrebno je da se zapitamo: da li je to u duhu nacističke propagande iz okupirane Srbije.